Βραζιλία: Κύμα επεισοδίων αστυνομικής βίας στην πολιτεία Σαν Πάουλου

Σειρά συμβάντων ακραίας αστυνομικής βίας στην πολιτεία Σαν Πάουλου, την πολυπληθέστερη της Βραζιλίας, προκάλεσε αγανάκτηση κι ανάγκασε τον κυβερνήτη της, τον Ταρκίζιου τζι Φρέιτας, σύμμαχο του ακροδεξιού πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου και πιθανό διεκδικητή της προεδρίας το 2026, να περάσει στην άμυνα.

Η πίεση στις αρχές της Σαν Πάουλου αυξήθηκε πολύ αφού είδε το φως της δημοσιότητας στις αρχές της εβδομάδας και γνώρισε ευρεία διάδοση στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης βίντεο στο οποίο εικονίζεται μέλος της χωροφυλακής (Polícia Militar, PM) καθώς ρίχνει ύποπτο στο κενό από γέφυρα.

Ο άνδρας έπεσε με το κεφάλι στο νερό, αλλά επέζησε, είπε ο πατέρας του στο τηλεοπτικό δίκτυο Globo.

Ο χωροφύλακας αυτός συνελήφθη χθες κι αντιμετωπίζει διαδικασίες απόταξης, σύμφωνα με τον κυβερνήτη Φρέιτας.

Άλλα πρόσφατα βίντεο απαθανάτισαν επίσης επεισόδια αστυνομικής βίας στη Σαν Πάουλου, τον οικονομικό πνεύμονα της Βραζιλίας, προκαλώντας σοκ στην κοινή γνώμη και σε ΜΜΕ.

Στις αρχές Νοεμβρίου, αποκαλύφθηκε βίντεο στο οποίο εικονίζεται μέλος της PM, εκτός υπηρεσίας, καθώς πυροβολεί ένδεκα φορές στην πλάτη και σκοτώνει νεαρό Αφροβραζιλιάνο ο οποίος έκλεψε είδη καθαριότητας από σούπερ μάρκετ.

Δυο εβδομάδες αργότερα, κάμερα κλειστού κυκλώματος παρακολούθησης σε ξενοδοχείο κατέγραφε αστυνομικό να σκοτώνει φοιτητή πυροβολώντας τον στην κοιλιακή χώρα.

Χθες Πέμπτη, ο κυβερνήτης Φρέιτας εντέλει είπε mea culpa. «Είναι καιρός να δείξουμε την ταπεινότητα να πούμε πως κάτι δεν πάει καλά», παραδέχθηκε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.

Ο πρώην υπουργός της κυβέρνησης του ακροδεξιού προέδρου Μπολσονάρου (2019-2022) αναγνώρισε πως είχε «εντελώς λαθεμένη» στάση όταν αντιτάχθηκε στη χρήση σωματικών καμερών από τους αστυνομικούς.

Η μεταβολή του κυβερνήτη —που παρουσιάζεται ως εναλλακτική για το συντηρητικό πολιτικό στρατόπεδο στη Βραζιλία ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2026, καθώς ο κ. Μπολσονάρου στερείται το δικαίωμα του εκλέγεσθαι ως το 2030— ήταν αν μη τι άλλο θεαματική.

Τουλάχιστον 580 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε αστυνομικές επεμβάσεις στην πολιτεία Σαν Πάουλου από τον Ιανουάριο ως τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με επίσημα δεδομένα, αριθμός αυξημένος κατά 55% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023.

Και, όπως και στην υπόλοιπη χώρα, η βία της αστυνομίας πλήττει πρωτίστως τους Αφροβραζιλιάνους. Ο αριθμός των μαύρων πολιτών που σκοτώθηκαν από αστυνομικούς αυξήθηκε κατά 83% από τον Ιανουάριο ως τον Αύγουστο, ενώ αυτός των λευκών κατά 59%, σύμφωνα με δεδομένα που ανέλυσε το ινστιτούτο Sou da Paz.

Ο κ. Φρέιτας για καιρό υπερασπιζόταν σθεναρά τις υπηρεσίες επιβολής της τάξης, τονίζοντας πως η εγκληματικότητα έχει μειωθεί κατά τη διάρκεια της θητείας του, που άρχισε τον Ιανουάριο του 2023.

Τον Μάρτιο, ο κυβερνήτης Φρέιτας αντέδρασε μ’ ένα «δεν δίνω δεκάρα» όταν μη κυβερνητικές οργανώσεις κατήγγειλαν στον ΟΗΕ την αστυνομική βία στην πολιτεία του.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP