Τα έμφυλα στερεότυπα στον αθλητισμό και η ομοφοβία των γονέων- Έρευνα του Εργαστηρίου Μάρκετινγκ (MARLAB) του ΠΑΜΑΚ

Τα στερεότυπα στον αθλητισμό εξακολουθούν να υφίστανται, τόσο στους Έλληνες γονείς όσο και στους/στις Έλληνες/ίδες της διασποράς, όπως προκύπτει από διαδικτυακή έρευνα που διεξήγαγε το Εργαστήριο Μάρκετινγκ (MARLAB) του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Η έρευνα, η οποία διεξήχθη το πρώτο εξάμηνο του 2024 υπό την επιστημονική επίβλεψη της διευθύντριας του MARLAB, καθηγήτριας Ροδούλας Τσιότσου, παρουσιάστηκε από την ίδια και την υποψήφια διδακτόρισσα, Σμαράγδα Σαμαρά, στο συνέδριο «Inaugural Greek Global Women and Hellenism Conference», το οποίο διεξήχθη στις αρχές Σεπτεμβρίου, στα Ιωάννινα.

Τα κύρια συμπεράσματα της έρευνας έδειξαν ακόμη πως, παρόλο που η πλειονότητα των ερωτηθέντων θεωρεί ότι δεν υπάρχουν «ανδρικά» ή «γυναικεία» αθλήματα, μεγάλο ποσοστό του δείγματος διατηρεί ουδέτερη στάση ως προς το εάν θα ενθάρρυνε τον γιο ή την κόρη τους να συμμετάσχει σε ένα άθλημα που παραδοσιακά θεωρείται «γυναικείο» (όπως το μπαλέτο) ή «ανδρικό» (όπως το ποδόσφαιρο).

Σκοπός της έρευνας ήταν να εξετάσει πώς τα στερεότυπα του φύλου επηρεάζουν τη συμμετοχή των παιδιών και εφήβων στον αθλητισμό, συγκρίνοντας τις απόψεις των Ελλήνων γονέων και των Ελλήνων γονέων της διασποράς. Τα ερωτηματολόγια των ερευνών απαντήθηκαν από 328 γονείς παιδιών έως 18 ετών (288 Έλληνες γονείς και 40 Έλληνες γονείς της διασποράς).

Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι το 72% των Ελλήνων γονέων και το 74% των Ελλήνων γονέων της διασποράς, συμμετείχαν σε αθλητικές δραστηριότητες κατά την παιδική και εφηβική τους ηλικία. Σε ό,τι αφορά στη σημερινή συχνότητα συμμετοχής τους σε αθλητικές δραστηριότητες, το 40,28% των Ελλήνων γονέων δηλώνει ότι δεν συμμετέχει ποτέ, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους Έλληνες γονείς της διασποράς είναι σημαντικά μικρότερο (25%).

Τόσο οι Έλληνες γονείς (38,54%) όσο και οι Έλληνες γονείς της διασποράς (40%) διαφωνούν με την άποψη ότι ορισμένα αθλήματα είναι αποκλειστικά «κατάλληλα» για άνδρες. Ωστόσο, σχετικά με το αν θα ενθάρρυναν την(ις) κόρη(ες) τους να συμμετάσχουν σε ένα «ανδρικό» άθλημα, όπως το ποδόσφαιρο, το 32,64% των Ελλήνων/ίδων γονέων και το 32,5% των γονέων της διασποράς διατηρούν ουδέτερη στάση ενώ οι Έλληνες/ίδες γονείς της διασποράς διατυπώνουν υψηλότερα ποσοστά συμφωνίας (45%) έναντι των Ελλήνων/ίδων γονέων (35,76%). 

Παρόμοια είναι τα αποτελέσματα σχετικά με τα αθλήματα που θεωρούνται «κατάλληλα» για γυναίκες, με το 37,5% των Ελλήνων γονέων και το 40% των γονέων της διασποράς να διαφωνούν απόλυτα με αυτή την άποψη. Ωστόσο, παραμένουν επιφυλακτικοί/ές στο αν θα ενθάρρυναν τον γιο τους να συμμετάσχει σε ένα παραδοσιακά «γυναικείο» άθλημα, όπως το μπαλέτο, με το 31,36% των Ελλήνων γονέων και το 27,5% των γονέων της διασποράς να διατηρούν ουδέτερη στάση και μόνο το 27,2% των πρώτων και το 35% των δεύτερων να συμφωνούν.

Οι Έλληνες γονείς της διασποράς διαφωνούν απόλυτα (42,5%) με την άποψη ότι τα μέσα ενημέρωσης παρέχουν ισότιμη κάλυψη αθλητικών επιτευγμάτων ανεξαρτήτως φύλου. Αντίθετα, οι απόψεις των Ελλήνων γονέων ποικίλουν, με περίπου ίσα ποσοστά διαφωνίας (26,39%) και ουδετερότητας (25,69%). Επιπλέον, η πλειονότητα των Ελλήνων γονέων διαφωνεί (30,21%) ή διαφωνεί απόλυτα (23,26%) με την άποψη ότι τα δύο φύλα εκπροσωπούνται ισότιμα στον αθλητισμό. Παρόμοια στάση εκφράζουν και οι Έλληνες γονείς της διασποράς, με το 22,5% να διαφωνεί και το 30% να διαφωνεί απόλυτα. 

Προσφέρουν όμως όλα τα αθλήματα ίσες ευκαιρίες ανέλιξης ανεξαρτήτως φύλου; Από την έρευνα προκύπτει ότι οι απόψεις των δύο δειγμάτων συγκλίνουν. Συγκεκριμένα, το 29% των Ελλήνων γονέων διαφωνεί με αυτήν την άποψη και το 33% διαφωνεί απόλυτα. Παρόμοιες είναι οι αντιλήψεις των Ελλήνων γονέων της διασποράς, με το 28% να διαφωνεί και το 35% να διαφωνεί απόλυτα. Επιπλέον, και τα δύο δείγματα διαφωνούν απόλυτα με την άποψη ότι οι επαγγελματίες αθλήτριες λαμβάνουν ίσες ανταμοιβές, όπως μισθός και αναγνώριση, σε σύγκριση με τους άνδρες αθλητές. Οι Έλληνες γονείς της διασποράς εκφράζουν αυτή τη διαφωνία πιο έντονα, με το 50% να διαφωνεί απόλυτα, έναντι του 34,38% των Ελλήνων γονέων.

Τέλος, στην έρευνα, καταγράφηκε ο βαθμός ομοφοβίας των γονέων, με το 84% των Ελλήνων γονέων και το 90% των Ελλήνων γονέων της διασποράς να εμφανίζουν σχετικά υψηλές τιμές ομοφοβίας σε μια κλίμακα 0-100, όπου το 0 αντιπροσωπεύει την ελάχιστη και το 100 τη μέγιστη ομοφοβική στάση. Ενδεικτικά, στη δήλωση «τα ομοφυλόφιλα άτομα μου προκαλούν εκνευρισμό», το 22% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι συμφωνεί, ενώ το 52% συμφωνεί απόλυτα (σύνολο 74%). Αντίστοιχα ποσοστά καταγράφηκαν και στους Έλληνες γονείς της Διασποράς, με το 23% να συμφωνεί και το 58% να συμφωνεί απόλυτα (σύνολο 81%). Επίσης, στη δήλωση «τα ομοφυλόφιλα άτομα αξίζουν την αρνητική μεταχείριση που υφίστανται», το 73% των Ελλήνων γονέων και το 70% των Ελλήνων γονέων της Διασποράς αντίστοιχα συμφώνησαν απόλυτα.

Στην έρευνα συμμετείχαν στο σύνολο 328 γονείς, εκ των οποίων οι 288 Έλληνες γονείς και 40 Έλληνες γονείς της διασποράς.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ