Γ. Χαρίτος στο ΕΡΤΝews: Δεν αποκλείεται η περίπτωση αντεπίθεσης του Ιράν – Διερευνητική η επανέναρξη επαφών για εκεχειρία στη Γάζα

Ο απόηχος της προχθεσινής αεροπορικής επίθεσης του Ισραήλ σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις στο Ιράν και η επανέναρξη των συνομιλιών που έχει προγραμματιστεί για σήμερα στην Ντόχα με στόχο την επίτευξη εκεχειρίας στη Γάζα ήταν τα δύο θέματα που συζήτησε στην εκπομπή NewsRoom του ERTNews ο Γαβριήλ Χαρίτος, επισκέπτης καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ και ανταποκριτής της Ντόιτσε Βέλε στην Ιερουσαλήμ, με τους δημοσιογράφους Μάκη Προβατά και Μαριλένα Γεραντώνη.

Μετά τον χθεσινό θετικό απόηχο, που επικρατούσε στα ισραηλινά ΜΜΕ, ο κ. Χαρίτος ανέφερε ότι από σήμερα το πρωί έρχονται στην δημοσιότητα λεπτομέρειες για τους ιρανικούς στόχους που επλήγησαν. Η εντύπωση που έχει δημιουργηθεί είναι ότι οι στόχοι που επελέγησαν από τους Ισραηλινούς, ουσιαστικά προετοιμάζουν «για κάτι πιο μεγάλο» στο μέλλον. Ενδεικτικό είναι ότι φέρεται να έχει πληγεί σημαντικά η ιρανική αεράμυνα, όχι μόνο εντός του Ιράν, αλλά και σε στρατηγικά σημεία ιρανικού ενδιαφέροντος στο Ιράκ και στη Συρία. Μάλιστα από τους Ισραηλινούς δίνεται έμφαση στους στόχους που βρίσκονται στην επαρχία Χοζεστάν, μία περιοχή ιδιαίτερα ευαίσθητη για τα ιρανικά εθνικά συμφέροντα, καθότι, όπως τόνισε ο κ. Χαρίτος, η συγκεκριμένη επαρχία συνορεύει με το Κουβέιτ και το νότιο Ιράκ και για δεκαετίες υπάρχουν ανοικτά μειονοτικά ζητήματα που προβληματίζουν το ιρανικό βαθύ κράτος. Πέραν αυτού, η συγκεκριμένη επαρχία είναι εξαιρετικά σημαντική και από απόψεως υποδομών της ιρανικής πετρελαϊκής βιομηχανίας, που περιλαμβάνουν λιμάνια που εξυπηρετούν τις ιρανικές εξαγωγές.

Πάντως, εντύπωση προκαλούν οι δηλώσεις της ισραηλινής αντιπολίτευσης, τόσο εκ μέρους του κεντροαριστερού Γιαΐρ Λαπίντ, όσο και του κεντροδεξιού Μπένι Γκαντς, οι οποίοι αμφότεροι με χθεσινές τους δηλώσεις επικρίνουν την κυβέρνηση Νετανιάχου ότι «θα έπρεπε να επιλέξει ακόμα πιο καίρια κτυπήματα κατά του Ιράν», επεσήμανε στην ανάλυσή του ο κ. Χαρίτος.

Από ιρανικής πλευράς, ο Γαβριήλ Χαρίτος παρατήρησε ότι τα μηνύματα που αποστέλλουν από σήμερα το πρωί ανώτατοι αξιωματούχοι της Τεχεράνης παραμένουν αινιγματικά και διφορούμενα ως προς το εάν τελικά το Ιράν θα αποφασίσει να ανταπαντήσει, πότε και με ποιον τρόπο. Έτσι, ενώ αφέθηκε να διαρρεύσει στα τοπικά ιρανικά μέσα ότι ο Πρόεδρος της Ιρανικής Εθνοσυνέλευσης, Μοχαμάντ Γκαλιμπάφ, κατά τη διάρκεια της κεκλεισμένων των θυρών σημερινή συνεδρίαση του σώματος,  ότι «η ανταπάντηση του Ιράν κατά του Ισραήλ είναι αναπόφευκτη», αντιθέτως ο Ηγέτης της Επανάστασης, Αγιατολλάχ Αλί Χαμενεΐ, είπε στα τοπικά μέσα ότι «το Ιράν θα αποφασίσει πότε και με ποιον τρόπο θα απαντήσει». Σχολιάζοντας την διατύπωση αυτή, ο κ. Χαρίτος υπενθύμισε ότι οποτεδήποτε το Ιράν είναι απρόθυμο να αναλάβει περαιτέρω δράση, γίνεται χρήση αυτής της διατύπωσης. Ωστόσο, τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο.

Επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για εκεχειρία στη Γάζα

Αναμφίβολα θετική κρίνεται η σημερινή επανέναρξη των επαφών στην Ντόχα στο πλαίσιο μίας ακόμα προσπάθειας για επίτευξη εκεχειρίας στη Γάζα. Παρότι το Κατάρ, που φιλοξενεί τη συνάντηση, επέκρινε με δήλωσή του την προχθεσινή ισραηλινή επίθεση στο Ιράν, εν τέλει ο διοικητής της Μοσάντ Ντέντι Μπαρνέα έχει ήδη μεταβεί στην καταρινή πρωτεύουσα, όπου θα συναντηθεί με τον διοικητή της CIA, Ουίλιαμ Μπερνς, τον Πρωθυπουργό του Κατάρ Αλ-Θάνι – ο οποίος είναι ταυτόχρονα και επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της χώρας του – και με τον νεοδιορισθέντα αρχηγό των αιγυπτιακών μυστικών υπηρεσιών, Χασάν Ρασάντ.

Ερωτηματικά γύρω από το νέο μοντέλο ηγεσίας της Χαμάς

Ωστόσο, όπως τόνισε ο κ. Χαρίτος, η ισραηλινή αντιπροσωπεία συμμετέχει σημαντικά αποδυναμωμένη από άποψη σύνθεσης. Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε ότι τελικά δεν θα συνοδεύσουν τον διοικητή της Μοσάντ ούτε ο επικεφαλής της Υπηρεσίας Εσωτερικής Ασφαλείας, Ρονέν Μπαρ, ούτε ο ειδικός επιτετραμμένος εμπειρογνώμονας του ισραηλινού στρατού. Αυτό το δεδομένο προλέγει ότι δεν αναμένεται να ληφθούν τελικές αποφάσεις, όχι μόνο επειδή πρόκειται ουσιαστικά για μία πρώτη διερευνητική συνάντηση – αφού οι διαπραγματεύσεις για εκεχειρία είχαν διακοπεί για μήνες – αλλά και επειδή η Χαμάς παραμένει ακόμα επισήμως ακέφαλη, μετά την εκτέλεση του ηγέτη της Γιαχία Σινουάρ. Επικαλούμενος καλά πληροφορημένες πηγές, ο κ. Χαρίτος ανέφερε ότι γίνεται λόγος για σημαντικές δομικές αλλαγές στον τρόπο διοίκησης της οργάνωσης Χαμάς. Συγκεκριμένα, από το καθεστώς της προγενέστερης ‘διαρχίας’ μεταξύ της ηγεσίας του πολιτικού και του στρατιωτικού σκέλους της οργάνωσης, υπάρχουν ενδείξεις που φέρουν την Χαμάς να προσανατολίζεται σε ένα σύστημα ‘πολυαρχίας’, στο πλαίσιο του οποίου αφ’ ενός θα διατηρηθεί η διάκριση ηγεσίας πολιτικού και στρατιωτικού σκέλους, αφ’ ετέρου θα εκπροσωπούνται με διακριτό τρόπο πυρήνες της οργάνωσης που βρίσκονται στην Δυτική Όχθη, στην Γάζα και στην παλαιστινιακή ομογένεια. Με βάση, λοιπόν, αυτήν τη συγκυρία, αποτελεί θετική εξέλιξη η επανέναρξη των επαφών με στόχο την εκεχειρία. Από την άλλη, όμως, αναμένεται να διαλευκανθεί με ποιον τρόπο η Χαμάς θα μπορέσει να ανταποκριθεί σε καθαρά πρακτικό επίπεδο στις απαιτήσεις μίας έμμεσης διαπραγμάτευσης, με ενδιαμέσους των διαμεσολαβητές της Αιγύπτου και του Κατάρ.