Προϋπολογισμός 2025: Υψηλότερα πλεονάσματα, φορο-έσοδα αλλά πληθωρισμός – Στο 2,4% ο πήχης της ανάπτυξης, 1,1 δισεκ. οι παροχές

Με βελτιωμένες προβλέψεις για τα πλεονάσματα, τα φορολογικά έσοδα, τον πληθωρισμό και τη μείωση του δημοσίου χρέους, κατατίθεται σήμερα στη Βουλή ο προϋπολογισμός του 2025.

Σε σχέση με το προσχέδιο υπάρχουν αλλαγές στο τελικό κείμενο, οι οποίες υπαγορεύονται από τα τελευταία στοιχεία για την πορεία εκτέλεσης του φετινού προϋπολογισμού, τα οποία προοιωνίζονται καλύτερες επιδόσεις όπως άλλωστε εκτιμά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη φθινοπωρινή της έκθεση.

Εν μέσω έντονης αβεβαιότητας λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων, η επίτευξη υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων παραμένει ο κεντρικός στόχος της κυβέρνησης. Ο πήχης τοποθετείται στο 2,5% του ΑΕΠ (αποτελεί και δέσμευση της χώρας έναντι των δανειστών) και η συγκράτηση των πρωτογενών δαπανών στο 3,6%.

• Η εγχώρια οικονομία προβλέπεται ότι θα μεγεθυνθεί το επόμενο έτος κατά 2,3% από 2,2% που υπολογίζεται για φέτος.

Το «πακέτο» των παροχών ύψους 1,1 δισεκ. ευρώ, θα αποτελέσει βασικό τροφοδότη της ανάπτυξης, καθώς αναμένεται ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης, και κατ’ επέκταση της αναπτυξιακής δυναμικής της οικονομίας.

Το δυσμενές σενάριο

Ο προϋπολογισμός ενσωματώνει πάντως και εναλλακτικό δυσμενές σενάριο που θα περιορίζει το ρυθμό ανάπτυξης τουλάχιστον κατά μία ποσοστιαία μονάδα σε περίπτωση που οι κλυδωνισμοί στο διεθνές περιβάλλον ενταθούν.

Οι εξαγωγές θα υποχωρήσουν ελαφρώς στο 4% το 2025 από 4,2% φέτος ενώ οι εισαγωγές θα σημειώσουν αύξηση κατά 3,6% από 3,8%.

Επί τα χείρω αλλάζει η πρόβλεψη για τον πληθωρισμό το 2025, σε σχέση με το προσχέδιο. Από 2,1%, αναμένεται να κινηθεί πέριξ του 2,4%, καθώς οι ανατιμήσεις σε ένα ευρύ φάσμα προϊόντων και υπηρεσιών επιμένουν. Ο φετινός πληθωρισμός «τρέχει» ήδη με 2,7%, με τον δείκτη να είναι σημαντικά υψηλότερος στους τομείς της στέγασης, της ένδυσης και της υγείας, καθώς και στις τιμές σε καφέ και εστιατόρια.

Στο δημοσιονομικό μέτωπο, ο προϋπολογισμός θα παρουσιάσει φέτος πρωτογενές πλεόνασμα 2,5% του ΑΕΠ ενδεχομένως και υψηλότερα, έναντι τελευταίας πρόβλεψης για 2,4% του ΑΕΠ και αρχικής για 2,1% λόγω των αυξημένων φορολογικών εσόδων.

Οι εισπράξεις από φόρους θα ξεπεράσουν φέτος το «φράγμα» των 66,3 δισεκ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 3,4 δισεκ. ευρώ, ενώ το 2025 αναμένεται να φθάσουν τα 69 δισεκ. ευρώ, σημειώνοντας άνοδο κατά 2,5 δισ. ευρώ.
Από το συνολικό ποσό, τα 880 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, λόγω της αναπροσαρμογής των εισοδημάτων, και τα 1,254 δισεκ. ευρώ από τον ΦΠΑ, εξαιτίας της αύξησης της ιδιωτικής κατανάλωσης, του κύματος ανατιμήσεων, του περιορισμού της φοροδιαφυγής και της ενίσχυσης της οικονομικής δραστηριότητας.

Η πρόβλεψη για το χρέος της γενικής κυβέρνησης το 2024 αναθεωρείται ελαφρώς προς τα πάνω, μετά την προσθήκη ποσού 12,4 δισεκ. ευρώ από αναβαλλόμενους τόκους του δεύτερου μνημονίου από την Eurostat.

Ως αποτέλεσμα, το χρέος αναμένεται να διαμορφωθεί στο 154% του ΑΕΠ, από 153,7% που ήταν η αρχική εκτίμηση στο προσχέδιο. Παρά την αναθεώρηση αυτή, το 2025 προβλέπεται περαιτέρω αποκλιμάκωση του χρέους, το οποίο αναμένεται να φτάσει το 147,5% του ΑΕΠ, λόγω αύξησης του ΑΕΠ.

Οι παροχές

Ο νέος προϋπολογισμός ενσωματώνει και όλα τα μέτρα (ύψους 1,1 δισεκ. ευρώ) που έχει ήδη ανακοινώσει η κυβέρνηση και τα οποία αφορούν σε 12 μειώσεις φόρων και 12 αυξήσεις εισοδημάτων.

Αφορούν μεταξύ των άλλων: την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για ελεύθερους επαγγελματίες και αμειβόμενους με μπλοκάκια, την τριετή απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος μισθωμάτων για όσους μεταφέρουν κλειστά ακίνητα ή σε βραχυχρόνιες μισθώσεις σε μακροχρόνιες αλλά και τη νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά μία ποσοστιαία μονάδα από το 2025.
Στους κερδισμένους είναι συνταξιούχοι, δημόσιοι υπάλληλοι, εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, ευάλωτοι, ιδιοκτήτες ακινήτων, ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες.

Ρεπορτάζ: Κώστας Τσάβαλος