ΟΗΕ: Η νέα έκθεση του Γκουτέρες για την απειλή που θέτει το Ισλαμικό Κράτος θα παρουσιαστεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα συνεδριάσει αύριο για να ενημερωθεί σχετικά με την 20ή έκθεση του Γενικού Γραμματέα του Άντονιο Γκουτέρες αναφορικά με την απειλή που θέτει το Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ. Ο Αναπλ. Γενικός Γραμματέας για την Καταπολέμηση της Τρομοκρατίας και επικεφαλής του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών UNOCT, Βλαντιμίρ Βορόνκοφ και η Εκτελεστική Διευθύντρια της Διεύθυνσης της Επιτροπής Καταπολέμησης της Τρομοκρατίας (CTED), Ναταλία Γκέρμαν, αναμένεται να ενημερώσουν το Συμβούλιο για τα στοιχεία της έκθεσης.

Ο Βορόνκοφ και η Γκέρμαν αναμένεται να αναφέρουν ότι η απειλή του Ισλαμικού Κράτους παραμένει αμείωτη. Η έκθεση του Γενικού Γραμματέα (S/2025/72), που διανεμήθηκε στα μέλη του Συμβουλίου στις 31 Ιανουαρίου, σημειώνει ότι το ISIL/DA’ESH παραμένει ανθεκτικό και προσαρμόζει τον τρόπο λειτουργίας του, παρά την πρόοδο που έχουν σημειώσει τα κράτη-μέλη στη στόχευση της ηγεσίας και των οικονομικών του δραστηριοτήτων. Η έκθεση αναφέρει επίσης ότι η προπαγάνδα της τρομοκρατικής οργάνωσης «παρέμεινε εκτεταμένη» και ότι εξακολουθεί να έχει πρόσβαση σε «σημαντικά αποθέματα μετρητών», που εκτιμώνται σε περίπου 10 εκατομμύρια δολάρια μόνο στο Ιράκ και τη Συρία.

Τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας αναμένεται να επικεντρωθούν στην κατάσταση στη Συρία και στην πιθανότητα το ISIS να επιχειρήσει να επεκτείνει τις δραστηριότητές του μετά την πτώση του πρώην Σύρου Προέδρου Μπασάρ αλ-‘Ασαντ τον Δεκέμβριο του 2024. Η έκθεση του Γενικού Γραμματέα αναφέρεται στον κίνδυνο εκμετάλλευσης της ασταθούς κατάστασης από το ISIL/DA’ESH για την ενίσχυση της θέσης του, επισημαίνοντας ότι υπάρχει ιδιαίτερη ανησυχία ότι αποθέματα προηγμένων όπλων, συμπεριλαμβανομένων μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAS), θα μπορούσαν να πέσουν στα χέρια τρομοκρατών.

Η έκθεση περιγράφει επίσης την περιοχή της Μπαντίγια στη Σύρια ως «κέντρο εξωτερικού επιχειρησιακού σχεδιασμού του ISIL/DA’ESH και ως «κρίσιμη περιοχή» για τις δραστηριότητες της οργάνωσης. Ζητεί επίσης την ενσωμάτωση ολοκληρωμένων προσεγγίσεων καταπολέμησης της τρομοκρατίας που προωθούν και προστατεύουν το διεθνές δίκαιο, τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το κράτος δικαίου στην πολιτική μετάβαση στη Συρία, και περαιτέρω αναφέρει ότι η ενσωμάτωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη, στην αλήθεια και στην αποζημίωση, καθώς και η υποστήριξη των θυμάτων, θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων της τρομοκρατίας.

Το ενδιαφέρον των κρατών-μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας έχει στραφεί στις τοποθετήσεις των ΗΠΑ, δεδομένων των πρόσφατων δημοσιευμάτων αμερικανικών μέσων που αναφέρουν ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει εκφράσει ενδιαφέρον για την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία.

Η κατάσταση των ατόμων που φέρονται να έχουν δεσμούς ή οικογενειακές σχέσεις με το ISIS και κρατούνται σε κέντρα κράτησης στη βορειοανατολική Συρία αναμένεται να τεθεί επίσης στη συνεδρίαση.

Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, εκτιμάται ότι 42.500 άτομα κρατούνται στα στρατόπεδα Χολ και Ραουζ, όπου οι συνθήκες διαβίωσης παραμένουν άθλιες και οι κρατούμενοι συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν ανασφάλεια και βία, συμπεριλαμβανομένης της έμφυλης βίας και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας αναμένεται να εστιάσει επίσης στη χρήση νέων και αναδυόμενων τεχνολογιών από το ISIL/DA’ESH και τα παρακλάδια του. Η έκθεση του Γενικού Γραμματέα επισημαίνει ότι τα κράτη-μέλη συνεχίζουν να αναφέρουν τη διάδοση προηγμένης τεχνολογίας, όπως η τρισδιάστατη εκτύπωση και η τεχνητή νοημοσύνη (AI), και σημειώνει ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από τρομοκρατικές οργανώσεις για τη στρατολόγηση και τη ριζοσπαστικοποίηση νέων.