Λ. Μενδώνη: Μεταρρύθμιση για τη συνολική αναβάθμιση του μουσειακού τομέα της χώρας

Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη στην ομιλία της σε ημερίδα με θέμα «Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα για την Αναγνώριση και Πιστοποίηση των Ελληνικών Μουσείων» που πραγματοποιεί σήμερα το Υπουργείο Πολιτισμού, στο αμφιθέατρο της Εθνικής Πινακοθήκης, ανέδειξε τη σημασία του νέου συστήματος Πιστοποίησης και Αναγνώρισης, τονίζοντας: «Τα σημερινά Μουσεία διαφέρουν πολύ από αυτά του παρελθόντος. Ως ζωντανοί οργανισμοί, επηρεάζονται από τις ιδεολογικές, κοινωνικοοικονομικές και πολιτισμικές συνθήκες της κοινωνίας στην οποία ανήκουν. Αναγνωρίζοντας αυτές τις αλλαγές, το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων υιοθέτησε πρόσφατα έναν νέο, σύγχρονο και πιο συμπεριληπτικό ορισμό του Μουσείου, που ανταποκρίνεται στις σημερινές και μελλοντικές απαιτήσεις.

Στον σύγχρονο κόσμο, τα Μουσεία επιτελούν έναν σύνθετο, δυναμικό και απαιτητικό κοινωνικό ρόλο, κάτι πολύ περισσότερο από το φυσικό τους κέλυφος και τις συλλογές τους. Για να ανταποκριθούν, πρέπει να διατηρούν ισχυρά αντανακλαστικά και να εξελίσσονται μαζί με την κοινωνία, ανταποκρινόμενα στις ανάγκες της. Ιδανικά, να πρωτοστατούν, γόνιμα και δημιουργικά, στις εξελίξεις, αντί να ακολουθούν ή – ακόμη χειρότερα – να αντιστέκονται, προσκολλημένα σε παρωχημένες νόρμες. Η επιδραστικότητά τους εξαρτάται από την ένταξή τους στην καθημερινή ζωή και τον δημόσιο διάλογο. Πρέπει να εκπαιδεύουν και να εμπνέουν. Να μεταδίδουν γνώση, αλλά και να γεννούν συναίσθημα και ενσυναίσθηση. Να παρέχουν υπηρεσίες, αλλά και εμπειρίες, απευθυνόμενα και στο νου και στην ψυχή. Να είναι ανοιχτά, προσβάσιμα, ελκυστικά και συμπεριληπτικά. Παράλληλα, πρέπει να διασφαλίζουν τη λειτουργική αποτελεσματικότητα και βιωσιμότητά τους, συνδυάζοντας προσαρμοστικότητα και ανθεκτικότητα».

Η Υπουργός υπογράμμισε τη σημασία του νέου συστήματος Πιστοποίησης και Αναγνώρισης, το οποίο επιτρέπει στο Υπουργείο Πολιτισμού να επιτελέσει αποτελεσματικότερα το θεσμικό του ρόλο και να στηρίξει τα ελληνικά μουσεία, δημόσια και ιδιωτικά, με τεχνογνωσία και, όπου είναι δυνατόν, με πόρους. Ο στόχος του ΥΠΠΟ είναι η συνολική αναβάθμιση της δομής, της λειτουργίας και των υπηρεσιών των μουσείων, ενισχύοντας παράλληλα τη διασύνδεσή τους σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Όπως τόνισε η Λίνα Μενδώνη: «Η διαδικασία υποχρεωτικής Πιστοποίησης των μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού βρίσκεται σε εξέλιξη και εφαρμόζεται ήδη σε Περιφέρειες, όπως της Ηπείρου, της Δυτικής Μακεδονίας και της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Για την Πιστοποίηση απαιτείται η σύνταξη και εφαρμογή εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας, που ορίζει την οργανωτική δομή, τις προϋποθέσεις διοικητικής επάρκειας, οικονομικής, λειτουργικής και επιχειρησιακής βιωσιμότητας. Ο κανονισμός καθορίζει το επιστημονικό και τεχνικό πλαίσιο διαχείρισης και συντήρησης των συλλογών, τους μουσειολογικούς και μουσειογραφικούς στόχους, καθώς και την πολιτική επικοινωνίας και προσέγγισης του κοινού».

Για την ολοκλήρωση της πιστοποίησης, όπως είπε η Υπουργός «απαιτείται η εγγυημένη παροχή ενός συγκεκριμένου πλαισίου υπηρεσιών υψηλής ποιότητας προς τους επισκέπτες, η ανάπτυξη διακριτής δημόσιας εικόνας και πολιτικής εξωστρέφειας, καθώς και η πλήρης και αναλυτική καταγραφή των συλλογών στα ψηφιακά αρχεία του Εθνικού Αρχείου Μνημείων. Η διαδικασία της Πιστοποίησης λαμβάνει υπόψη της την κλίμακα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε μουσείου, περιλαμβάνοντας στάδια εσωτερικής αυτο-αξιολόγησης και εξωτερικού ελέγχου από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου, υλοποιώντας προγράμματα στοχευμένων παρεμβάσεων αναβάθμισης».

Παράλληλα με την υποχρεωτική διαδικασία Πιστοποίησης για τα μουσεία του Υπουργείου Πολιτισμού, εφαρμόζεται, ήδη με επιτυχία και διευρυμένη συμμετοχή, η αντίστοιχη προαιρετική διαδικασία Αναγνώρισης για τα μουσεία τρίτων φορέων.

Και στις δύο περιπτώσεις, η ολοκλήρωση της διαδικασίας συνοδεύεται από την απονομή του σήματος «Πιστοποιημένο Μουσείο» ή «Αναγνωρισμένο Μουσείο», αντίστοιχα, προσφέροντας στα ιδρύματα αυξημένη προβολή και πρόσβαση σε πόρους και ευκαιρίες ανάπτυξης.

Αναφερόμενη στην ευρύτερη προσπάθεια ψηφιακής μετάβασης που υλοποιείται στο Υπουργείο Πολιτισμού, η Λίνα Μενδώνη τόνισε: «Το Υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο του γενικότερου ψηφιακού μετασχηματισμού των υπηρεσιακών δομών και λειτουργικών διαδικασιών του -προς εφαρμογή αποτελεσματικών μεθόδων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και ενίσχυση του επιτελικού χαρακτήρα της Δημόσιας Διοίκησης- ενέταξε, στην χρηματοδοτούμενη από το Ε.Π. «Μεταρρύθμιση του Δημόσιου Τομέα» Πράξη, την ανάπτυξη ενός Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος για την Πιστοποίηση και

Αναγνώριση των Ελληνικών Μουσείων. Συγχρόνως, ενέταξε και την παραγωγή του απαραίτητου περιεχομένου και υποστηρικτικού υλικού για τη συγκρότηση και τον εμπλουτισμό του σχετικού ψηφιακού αποθετηρίου του, με τη μορφή μιας γνωσιακής βάσης δεδομένων αναφοράς. Το πληροφοριακό αυτό σύστημα αναμένεται να επιφέρει σημαντικά αποτελέσματα στην προτυποποίηση, τον συντονισμό και την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση των διαδικασιών Αναγνώρισης και Πιστοποίησης, στην εξοικονόμηση ανθρώπινων και υλικών πόρων, στην εμπέδωση, τη διάχυση και την ευρεία εφαρμογή της κτηθείσας τεχνογνωσίας και των καλών πρακτικών, μεταξύ των Υπηρεσιών του Υπουργείου και των μουσειακών οργανισμών, αλλά και στην εδραίωση της διαφάνειας, της εμπιστοσύνης και της λογοδοσίας που απαιτεί η αρχή της χρηστής διοίκησης».

Στην ημερίδα παρουσιάστηκε διεξοδικά το νέο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα το οποίο αναπτύχθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού- τη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και τις συναρμόδιες Διευθύνσεις – σε συνεργασία με την Κοινωνία της Πληροφορίας και τις εταιρείες Cosmote – InDigital. Το νέο Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα είναι πλέον έτοιμο να ενταχθεί στην παραγωγική λειτουργία.