Σπάνιος, αλλά και δύσκολα προσβάσιμος ο γήινος πλούτος της Ουκρανίας, λένε οι ειδικοί

Τα εδάφη της Ουκρανίας κατέχουν περίπου το 5% των παγκόσμιων ορυκτών πόρων, κάτι που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επιθυμεί να εξασφαλίσει. Όμως δεν έχουν ακόμη αξιοποιηθεί όλοι, ενδεχομένως όμως να μπορούν να αξιοποιηθούν, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες.

Η Ουκρανία κατατάσσεται στην 40ή θέση μεταξύ των ορυκτοπαραγωγών χωρών, σε όλες τις κατηγορίες (συμπεριλαμβανομένου του άνθρακα), σύμφωνα με την έκδ
οση 2024 του World Mining Data. Το 2022 ήταν η 10η μεγαλύτερη παραγωγός σιδήρου στον κόσμο.

Γεωλόγοι, μεταξύ άλλων επιστήμονες από Γραφείο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών της Γαλλίας (BRGM), βρήκαν περισσότερους από 100 πόρους, συμπεριλαμβανομένου του σιδήρου, του μαγγανίου και του ουρανίου, σύμφωνα με μελέτη του 2023.

Στρατηγικοί πόροι

Τα ορυκτά μπορούν να χαρακτηριστούν ως κρίσιμα ή στρατηγικά από τις χώρες, για την οικονομία τους ή την παραγωγή ενέργειας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ορίζουν περίπου 50 ορυκτά και η Ευρωπαϊκή Ένωση περισσότερα από 30.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε ότι “η Ουκρανία είναι ένας σημαντικός παγκόσμιος προμηθευτής τιτανίου και αποτελεί δυνητική πηγή περισσότερων από 20 κρίσιμων πρώτων υλών”.

Είναι αξιοσημείωτος παραγωγός μαγγανίου (ο όγδοος μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο, σύμφωνα με τα World Mining Data), τιτανίου (11η θέση) και γραφίτη (14η θέση), ο οποίος είναι απαραίτητος για τις ηλεκτρικές μπαταρίες.

Η Ουκρανία δήλωσε επίσης ότι “διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα λιθίου στην Ευρώπη”. Ωστόσο, η κυβέρνηση πρόσθεσε ότι το μαλακό μέταλλο δεν έχει ακόμη εξορυχθεί.

Οι σπάνιες γαίες δεν έχουν ακόμη αξιοποιηθεί

Οι σπάνιες γαίες σπάνια γήινα στοιχεία (ΣΓΕ) αποτελούν μια πολύ συγκεκριμένη ταξινόμηση 17 μετάλλων εντός της πολύ ευρύτερης κατηγορίας των κρίσιμων ορυκτών.

Η Ουκρανία δεν είναι γνωστή για τα αποθέματά της σε σπάνιες γαίες, οι οποίες είναι απαραίτητες για οθόνες, μη επανδρωμένα αεροσκάφη, ανεμογεννήτριες και ηλεκτροκινητήρες. Ο Τραμπ έχει δηλώσει ιδιαίτερα ότι τα αποθέματα είναι κάτι που θέλει και απαίτησε μια συμφωνία για την απόκτηση ορυκτών με αντάλλαγμα την αμερικανική βοήθεια προς την Ουκρανία για να πολεμήσει τη Ρωσία.

“Η Ουκρανία έχει αρκετά κοιτάσματα που περιέχουν σπάνιες γαίες”, αλλά κανένα από αυτά τα κοιτάσματα δεν έχει εξορυχθεί, δήλωσε η Έλενα Σαφίροβα, ειδικός σε θέματα Ουκρανίας στο Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ.

Το 2023, η BRGM δήλωσε ότι η Ουκρανία διαθέτει “σημαντικούς πόρους REE”, αλλά η περαιτέρω εξερεύνηση και ανάπτυξη θα απαιτούσε μεγάλες επενδύσεις.

Η ουκρανική κυβέρνηση δήλωσε ότι “τα μέταλλα σπάνιων γαιών είναι γνωστό ότι υπάρχουν σε έξι κοιτάσματα”. Είπε ότι θα χρειαστούν επενδύσεις ύψους 300 εκατομμυρίων δολαρίων για την ανάπτυξη του κοιτάσματος Novopoltavske, “το οποίο είναι ένα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο”.

Τεχνικά, ορισμένα από τα στοιχεία που ανέφερε η ουκρανική κυβέρνηση (ταντάλιο, νιόβιο, βηρύλλιο, στρόντιο, μαγνητίτης) δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο των 17 σπάνιων γαιών.

Και ορισμένες από τις προβλέψεις της ουκρανικής κυβέρνησης βασίζονται σε “μια εκτίμηση της σοβιετικής εποχής για τα δύσκολα προσβάσιμα κοιτάσματα σπάνιων γαιών”, ανέφερε ο οίκος αξιολόγησης S&P τον Φεβρουάριο.

Επειδή οι σπάνιες γαίες της χώρας μπορεί να είναι πολύ χαμηλής συγκέντρωσης ή πολύ δύσκολα προσβάσιμες, «τα κοιτάσματα σπάνιων γαιών της Ουκρανίας μπορεί να μην είναι κερδοφόρα για εξόρυξη», δήλωσε η S&P.