Καθαρά Δευτέρα με “Μπουρανί”, “Κετσέκια”, “νύφες του Ρουμλουκιού” και “Σαχταροδευτέρα”

Στο πολύπαθο Ζάρκο Τρικάλων, από τους σεισμούς και τις θεομηνίες, αναβίωσε το Μπουρανί, το έθιμο της μεταμφίεσης με ρίζες στην αρχαιότητα, με φαγοπότι, τραγούδια και χορούς. Συμβολίζει τη μετάβαση από τον χειμώνα στην άνοιξη.

Στις 3 το μεσημέρι θα γίνει η μεγάλη παρέλαση των αρμάτων, ενώ οι συμμετέχοντες θα δοκιμάσουν και την υπέροχη φασολάδα που μαγειρεύεται στο τσουκάλι, αλλά και το μπουρανί που περιλαμβάνει διάφορα χόρτα, λάδι, ξύδι και λίγο αλεύρι.

Στο Ποντισμένο Σερρών, πήρε σάρκα και οστά το έθιμο “Κετσέκια“, το λαϊκό δρώμενο της Αποκριάς.

Σύμφωνα με την κα Κατερίνα Μπακάλη, αντιπρόεδρο πολιτιστικού λαογραφικού συλλόγου γυναικών Ποντισμένου, πρόκειται για ένα έθιμο που δεν συναντάται σε κανένα άλλο μέρος της Ελλάδας, με τους συμμετέχοντες να φορούν μαντήλες και στολές τσολιά, τον Τσαούση και τον “τρελό” του χωριού.

Ο δήμαρχος Ηράκλειας, κ. Κλεάνθης Κοτσακιαχίδης, έκανε λόγο για ένα έθιμο που παραμένει ζωντανό εδώ και δέκα γενιές και φέρνει κόσμο στην περιοχή από την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό, ακόμη και από την Αμερική.

Στη Μελίκη, αναβιώνουν οι “νύφες του Ρουμλουκιού“. Είναι ένα έθιμο με βαθιές ρίζες στην τοπική παράδοση που περιγράφει όλη την τελετουργία του γάμου, όπως είπε ο κ. Παναγιώτης Ντόβας, πρόεδρος λαογραφικού ομίλου Μελίκης και περιχώρων. Τα κορίτσια είναι ντυμένα με την παραδοσιακή ενδυμασία της Μακεδονίας, ενώ στο κεφάλι φορούν το Κατσούλι που κρατάει από την εποχή του μεγάλου Αλεξάνδρου.

Στον Άγιο Δημήτριο Κοζάνης, τα Κούλουμα γιορτάζονται με φασολάδα, λαγάνα, χαλβά και κρασί για όλους τους επισκέπτες.

Όπως είπε ο κ. Ηλίας Τεντζογλίδης, πρόεδρος τοπικής κοινότητας Αγίου Δημητρίου, η “Σαχταροδευτέρα” στο Πάρκο Ελαφιών στον Άγιο Δημήτριο, γιορτάζεται με χορό, Σαρακοστιανά και μουσική, παρά το τσουχτερό κρύο.

Η κα Ελένη Καυσαλίδου, μέλος του πολιτιστικού συλλόγου, εξηγεί στην κάμερα της ΕΡΤ3, πώς προήλθε η λέξη Σαχταροδευτέρα, από τη λέξη Σαχτάρ που σημαίνει στάχτη, καθώς οι νοικοκυρές καθάριζαν με αυτήν τα μαγειρικά τους σκεύη από το ζωικό λίπος για να αρχίζει η νηστεία. Ακόμη ένα έθιμο είναι η Κουκαρά, δηλαδή ένα κρεμμύδι ή μία πατάτα που είχε επάνω καρφωμένα επτά φτερά που συμβολίζουν τις επτά εβδομάδες μέχρι το Πάσχα και με αυτό οι μαμάδες τρόμαζαν τα παιδιά για να μην “σπάσουν” τη νηστεία.