Σκόπια, 24 Μαρτίου 2025 (του ανταποκριτή της ΕΡΤ-Νίκου Φραγκόπουλου)

Η Βόρεια Μακεδονία θα είναι η πρώτη, μεταξύ των χωρών της περιοχής που θα λάβει την προχρηματοδότηση που προβλέπεται στο Σχέδιο Ανάπτυξης της ΕΕ για τα Δυτικά Βαλκάνια. Η προχρηματοδότηση ύψους 52,2 εκατ. ευρώ βρίσκεται σε εξέλιξη και αυτή πρόκειται να υποστηρίξει την υλοποίηση του Μεταρρυθμιστικού Προγράμματος και των δεσμεύσεων που ανέλαβε η Βόρεια Μακεδονία με αυτό.

Από τα 52,2 εκατ. ευρώ της προχρηματοδότησης για τη Βόρεια Μακεδονία, τα 24,5 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για τη στήριξη του κρατικού προϋπολογισμού προκειμένου να υλοποιηθούν οι μεταρρυθμίσεις που προβλέπει το Μεταρρυθμιστικό Πρόγραμμα, ενώ 28 εκατ. ευρώ θα εισρεύσουν απευθείας στο WBIF (Western Balkans Investment Framework) και θα χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση έργων υποδομής στη Βόρεια Μακεδονία.

Το Σχέδιο Ανάπτυξης της Ε.Ε. για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων περιλαμβάνει ένα ποσό 6 δισ. ευρώ (2 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 4 δισ. ευρώ σε δάνεια με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους), για την περίοδο 2024-2027.
Από τα 6 δισ. ευρώ του Σχεδίου Ανάπτυξης της Ε.Ε, στην Σερβία αναλογεί ποσό 1,6 δισ. ευρώ, στην Αλβανία 992 εκατ. ευρώ, στο Κόσοβο 883 εκατ. ευρώ, στη Βόρεια Μακεδονία 750 εκατ. ευρώ και στο Μαυροβούνιο 384 εκατ. ευρώ.

Τουλάχιστον το ήμισυ από το συνολικό κονδύλι των 6 δισ. ευρώ θα διατεθεί για επενδύσεις σε υποδομές και συνδεσιμότητα, συμπεριλαμβανομένων των μεταφορών, της ενέργειας και της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης. Το υπόλοιπο μέρος από το ποσό των 6 δισ. ευρώ θα διατεθεί ως άμεση στήριξη στους εθνικούς προϋπολογισμούς και προορίζεται για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων.

Η αποδέσμευση των κονδυλίων που προβλέπονται για κάθε χώρα ξεχωριστά των Δυτικών Βαλκανίων θα εξαρτηθεί από την επιτυχή εφαρμογή των μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων που έχει συμφωνήσει αυτή με την Ε.Ε. (με εξαίρεση τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η οποία δεν κατάφερε να καταθέσει έγκαιρα το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα που σκοπεύει να υλοποιήσει).

Το Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων είναι ένα εργαλείο που στοχεύει να διασφαλίσει την εφαρμογή των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων που θα επιτρέψουν τον κοινωνικό μετασχηματισμό των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, επιταχύνοντας την ευθυγράμμιση των τομέων προτεραιότητας με τις αξίες, τις πολιτικές και τις πρακτικές της ΕΕ.

Το Σχέδιο Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Δυτικά Βαλκάνια στοχεύει στην ταχεία ενσωμάτωση της περιοχής στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της σταδιακής πρόσβασης στην ενιαία αγορά της Ένωσης.