dolphins

Καταστροφολογικά δημοσιεύματα που έχουν γεωπολιτικές διαστάσεις και εξυπηρετούν συμφέροντα

Σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο της βρετανικής εφημερίδας “Guardian”, δεν πρέπει να εξορυχθούν οι υδρογονάνθρακες στις ελληνικές θάλασσες (συμπεριλαμβανομένων νοτίως της Κρήτης) γιατί θα καταστραφεί η θάλασσα και θα πεθάνουν τα δελφίνια [1]. Εύλογα μπορεί να θέσει κάποιος/α το ερώτημα: «Μα καλά, τόσες δεκαετίες που εξορύσσονται υδρογονάνθρακες στη Βόρεια Θάλασσα από βρετανικές εταιρείες δεν υπήρχε πρόβλημα στα δελφίνια;».

Γράφει ο κ. Σωτήρης Ν. Καμενόπουλος *

Η εκμετάλλευση πετρελαίου στη Θάσο ξεκίνησε το 1981. Δηλαδή πραγματοποιείται εδώ και 38 χρόνια. Τα τελευταία 38 χρόνια δεν έχει συμβεί ποτέ περιβαλλοντικό ατύχημα οποιασδήποτε μορφής. Ποτέ! Καθώς ακολουθούνται ορθές πρακτικές κατά τη διάρκεια των εργασιών με σεβασμό στο περιβάλλον και τον άνθρωπο. Όσον αφορά τον τουρισμό της Θάσου; Τα τελευταία χρόνια η τουριστική κίνηση διαρκώς αυξάνει. Όσον αφορά τα δελφίνια; Στη διάρκεια της τελευταίας γεωφυσικής σεισμικής έρευνας που έγινε στον Πρίνο – την οποία παρακολούθησαν και κατέγραψαν και παρατηρητές Θαλάσσιας Ζωής – ανακοινώθηκε επίσημα ότι καταγράφηκαν πάνω από 20 εμφανίσεις τριών διαφορετικών ειδών δελφινιών σε ομάδες έως και εννέα η κάθε μία! Και επίσης, από ένας έως τρεις φάλαινες-φυσητήρες.

Όσον αφορά την αλιεία: σε επιστημονικό άρθρο που παρουσιάστηκε το 2014 από την Αμερικανική Ακαδημία Επιστημών, επισημάνθηκε πως στις περιοχές γύρω από τις θαλάσσιες πλατφόρμες εξόρυξης πετρελαίου της Καλιφόρνιας παρατηρήθηκε ιδιαίτερα υψηλότερη παρουσία/παραγωγή ψαριών ανά τετραγωνικό μέτρο συγκριτικά με το φυσικό βραχώδες περιβάλλον και τους φυσικούς υφάλους. Αυτό συμβαίνει συνήθως γιατί τα ψάρια χρησιμοποιούν τις θαλάσσιες πλατφόρμες εξόρυξης ως φωλιές και καταφύγια. Η μέση ετήσια παραγωγή ψαριών ανά τετραγωνικό μέτρο στον πυθμένα των θαλάσσιων πετρελαιοπηγών ήταν μέχρι και 27,4 φορές μεγαλύτερη από την παραγωγή ψαριών στο φυσικό βραχώδες περιβάλλον και τους υφάλους της περιοχής μέτρησης.

Επίσης, όσον αφορά την αλιεία, επειδή πρόσφατα παρουσιάστηκε νέα καταστροφολογία σύμφωνα με την οποία η κλιματική αλλαγή μειώνει τον αριθμό των ψαριών, ας ξεκαθαριστεί τούτο: Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, η παγκόσμια παραγωγή ψαριών αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς. Ο ρυθμός αύξησης των παγκόσμιων αλιευμάτων επιταχύνεται, ειδικά από το 2010. Ωστόσο, οι θιασώτες της κλιματικής αλλαγής επιμένουν να διαδίδουν τον μύθο ότι η κλιματική αλλαγή επιδρά αρνητικά στην παγκόσμια αλιεία. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, το 2015 ήταν έτος ρεκόρ για την παγκόσμια παραγωγή ψαριών. Πιο συγκεκριμένα:

  • Το τελευταίο έτος στο οποίο δεν υπήρξε παγκόσμιο ρεκόρ παραγωγής ψαριών ήταν το 2001.
  • Από το 2010 έως το 2015 η παγκόσμια παραγωγή ψαριών αυξήθηκε κατά 19%.
  • Από το 2000 η παγκόσμια παραγωγή ψαριών αυξήθηκε κατά 46%.
  • Από το 1980 η παγκόσμια παραγωγή ψαριών έχει υπερδιπλασιαστεί, φτάνοντας το 165%.
  • Από το 1960 η παγκόσμια παραγωγή ψαριών έχει υπερδιπλασιαστεί, φτάνοντας το 440%.

Επειδή τέτοιου είδους περιβαλλοντικές και κλιματικές καταστροφολογίες αναμένεται να αυξηθούν – ειδικά ενόψει των επερχόμενων εκλογών και της σχετικής ψηφοθηρίας – καλό είναι να ειπωθεί και το εξής: τέτοιου είδους καταστροφολογικά δημοσιεύματα, όπως αυτό του εγγλέζικου “Guardian”, έχουν και γεωπολιτικές διαστάσεις. Διαστάσεις οι οποίες εμμέσως σχετίζονται με τα συμφέροντα του Ιράν, της Ρωσίας και της Τουρκίας. Και οι τρεις αυτές χώρες πολεμούν την αξιοποίηση των ελληνικών υδρογονανθράκων. Ας μην ξεχνάμε πριν λίγες ημέρες την «ατυχή» δήλωση Βρετανού αξιωματούχου σε βάρος της κυπριακής ΑΟΖ. Ο Βρετανός αξιωματούχος ούλε λίγο-ούτε πολύ έριχνε νερό στα συμφέροντα της Τουρκίας. Ως εκ τούτου, όταν οι αναγνώστες διαβάζουν καταστροφολογικά δημοσιεύματα, ας πονηρεύονται.

Αυτοί οι οποίοι ενδιαφέρονται πράγματι για την προστασία του περιβάλλοντος ας θυμούνται ότι η Ε.Ε. έχει υιοθετήσει εδώ και αρκετά χρόνια συγκεκριμένη Οδηγία για την ασφάλεια των υποθαλάσσιων εξορύξεων. Τη συγκεκριμένη Οδηγία είναι υποχρεωμένες να την ακολουθήσουν πιστά όλες οι ευρωπαϊκές χώρες (Ελλάδα και Κύπρος), οι οποίες θα δώσουν άδεια εκμετάλλευσης σε εξορυκτικές εταιρείες υδρογονανθράκων. Μάλιστα, το άρθρο 34 της σχετικής Ευρωπαϊκής Οδηγίας προβλέπει και κυρώσεις (penalties) εάν διαπιστώνονται παραβιάσεις κανόνων ασφαλείας.

Οι κατά τ’ άλλα καταστροφολόγοι δε φαίνεται να δείχνουν την αντίστοιχη ευαισθησία όταν πρόκειται για το Ιράν, την Τουρκία ή τη Ρωσία. Π.χ., λόγω των παράνομων ερευνών της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κύπρου, αρκετά στελέχη υπεργολαβικών επιχειρήσεων έχουν αρχίσει να εγκαταλείπουν τις τουρκικές πλωτές εξέδρες (φοβούμενοι συλλήψεις και άλλες τυχόν κυρώσεις από σχετικά εντάλματα που εξέδωσε η Κυπριακή Δημοκρατία). Αυτό δε θα εγκυμονούσε κινδύνους για την ασφάλεια των γεωτρήσεων, εφόσον η Τουρκία συνεχίζει να τρυπά χωρίς εξειδικευμένο προσωπικό; Αυτό δεν αποτελεί εγγενή κίνδυνο για το θαλάσσιο περιβάλλον της Μεσογείου; Πού βρίσκεται η «ευαισθησία» ορισμένων γι’ αυτές τις ανασφαλείς για το περιβάλλον παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις; Ποια standards και ποιους κανονισμούς ασφάλειας εφαρμόζουν οι υπεργολαβικές εταιρείες που ανέλαβαν τις παράνομες εξορύξεις της Τουρκίας; Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα και η Κύπρος ως χώρες-μέλη της Ε.Ε. είναι υποχρεωμένες να εφαρμόσουν αυστηρά ευρωπαϊκά μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος. Το ίδιο και οι υπεργολαβικές εταιρείες, οι οποίες θα δραστηριοποιηθούν στις ΑΟΖ τους. Η παράνομη Τουρκία; Όλως τυχαίως, καμία σχετική ανακοίνωση δεν έχει υπάρξει από πλευράς διαφόρων περιβαλλοντικά ευαίσθητων εταίρων πάνω σε αυτό το θέμα. Γιατί σιωπούν; Γιατί αυτή η επιλεκτική ευαισθησία ορισμένων;

Τώρα που πλησιάζει η ώρα των ερευνών νοτίως της Κρήτης, τώρα που επιτέλους ως χώρα πάμε να σηκώσουμε κεφάλι, τώρα κάποιοι θυμήθηκαν τα… δελφίνια; Ποιων τα συμφέροντα πραγματικά εξυπηρετούνται από τέτοιες απόψεις;

* Ο δρ. Σωτήρης Ν. Καμενόπουλος είναι PhD Σχολής Μηχανικών Ορυκτών Πόρων Πολυτεχνείου Κρήτης.

Παραπομπές: [1], [2], [3], [4], [5].

 

 

neakriti.gr

Loading