Το Χρηματιστήριο ενέργειας, οι αυξομειώσεις των τιμών και ο κομβικός ρόλος του φυσικού αερίου για τη σταθερότητα του ηλεκτρικού δικτύου

Για τις υψηλές τιμές στη χονδρική αγορά ρεύματος, μίλησε στην εκπομπή της ΕΡΤ3 “Τριτολογίες” και τη δημοσιογράφο Σύνθια Σάπικα, ο κ. Παντελής Μπίσκας καθηγητής ΑΠΘ Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών.

“Οι τιμές είναι σε αυτά τα επίπεδα για διάφορους λόγους. Δεν είναι μόνο ένας παράγοντας που επηρεάζει τις τιμές, είναι αρκετοί παράγοντες, άρα είναι ο συνδυασμός των παραγόντων που συντείνει να έχουμε αυτές τις τιμές. Οι βασικότεροι επιγραμματικά είναι η λειψυδρία που είχαμε έως και πριν από έναν μήνα περίπου”, τόνισε ο κ. Μπίσκας και συνέχισε:

“Για περίπου έξι με επτά μήνες δεν είχαμε βροχές στη Βαλκανική, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλη την Βαλκανική, και υπάρχουν χώρες που εξαρτώνται κατά πολύ μεγάλο ποσοστό από την υδροηλεκτρική ενέργεια, όπως η Αλβανία, για παράδειγμα. Επομένως, σε περιόδους λειψυδρίας εισάγει ενέργεια από το εξωτερικό και υπάρχει ένα έλλειμμα ενέργειας στη Βαλκανική. Ο δεύτερος και αρκετά σημαντικός λόγος είναι ότι υπήρχε μία στένωση στη διαμετακόμιση ηλεκτρικής ενέργειας από την Κεντρική Ευρώπη προς τη Βαλκανική. Από τον Ιούλιο και μετά δηλαδή, η μεταφορική ικανότητα από την Κεντρική Ευρώπη, που έχει χαμηλότερες τιμές εν γένει από την Ελλάδα και τη Βαλκανική, δεν μπορούσε να περάσει με ευκολία προς τη Βαλκανική και επομένως αυτό συνέτεινε στις υψηλότερες τιμές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Ένας τρίτος λόγος ήταν το γεγονός ότι η Ουκρανία απορροφά ενέργεια, γιατί οι ενεργειακές υποδομές της κατά 80 % και περισσότερο, είναι κατεστραμμένες και επομένως έχει μεγάλη ζήτηση από τις διασυνδέσεις. Εξάγει δηλαδή η Βαλκανική προς την Ουκρανία και αυτό δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερο έλλειμμα ενέργειας στη Βαλκανική. Βέβαια η τιμή της χονδρεμπορικής αγοράς είναι προσφορά και ζήτηση. Όταν η προσφορά είναι μεγάλη, οι τιμές πέφτουν. Όταν η ζήτηση είναι μεγάλη, οι τιμές αυξάνονται”, ανέφερε ο κ. Μπίσκας.

Ο κ. Μπίσκας αναφέρθηκε ακόμη στο μέλλον του φυσικού αερίου και τον ρόλο που θα παίξει στην ευστάθεια του συστήματος, λέγοντας: Ναι, το φυσικό αέριο είναι μία αναγκαιότητα και σήμερα και στα επόμενα χρόνια, λόγω του γεγονότος ότι, μέσω της ενεργειακής μετάβασης που συντελείται τα τελευταία χρόνια και θα εξελιχθεί ακόμα περισσότερο τα επόμενα χρόνια, θα έχουμε μεγάλη αύξηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, οι οποίες όμως δεν επαρκούν για να καλύψουν πλήρως και με απόλυτη αξιοπιστία τα φορτία του συστήματος και τις απαιτήσεις των εφεδρειών. Επομένως, είναι αναγκαίο να υπάρχει.”

Τέλος σε ό,τι αφορά την παραγωγή υδρογόνου, ο κ. Μπίσκας είπε ότι “συνήθως γίνεται μέσω ηλεκτρόλυσης, στην οποία αν θέλουμε να βγάλουμε πράσινο υδρογόνο, δηλαδή να παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί η περίσσεια της παραγωγής των φωτοβολταϊκών το μεσημέρι, προκειμένου να παράγουμε υδρογόνο κι αυτό το υδρογόνο να διοχετεύεται στις μονάδες παραγωγής, οι οποίες θα γίνουν ακόμη πιο φιλικές στο περιβάλλον, δηλαδή με χαμηλότερο αποτύπωμα άνθρακα. Ωστόσο, αυτή η οικονομία του υδρογόνου δεν αναμένεται να λειτουργεί σε πολύ πολύ έντονο βαθμό πριν το 2030, καθώς χρειάζονται κάποια βήματα ακόμα τεχνολογικής ανάπτυξης, προκειμένου να πούμε ότι έχει ωριμάσει και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ευρεία κλίμακα.

“Η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας δεν είναι εθνικό θέμα. Είναι ένα θέμα ευρωπαϊκό, δηλαδή δεν μπορεί κάποιος να το ρυθμίσει στην Ελλάδα, πρέπει να ρυθμιστεί κεντρικά”, επισήμανε ο κ. Γρηγόρης Παπαγιάννης, καθηγητής Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ και πρόσθεσε:

“Στο χρηματιστήριο της ηλεκτρικής ενέργειας από τη μία μεριά υπάρχουν οι προσφορές από τους παραγωγούς και, από την άλλη, υπάρχει η ζήτηση η οποία πρέπει να καλυφθεί από αυτά που προσφέρουν οι παραγωγοί”.

Αναφορικά με την ηλεκτροκίνηση, ο κ. Παπαγιάννης ανέφερε ότι “το συγκεκριμένο θέμα είναι ενταγμένο στη γενικότερη πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης που στόχο έχει μέχρι το 2050 να υπάρχει μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα, γεγονός που σημαίνει ότι πρέπει να μετακινηθούμε σταδιακά στη χρήση του ηλεκτρισμού, την υποκατάσταση δηλαδή άλλων μορφών ενέργειας με τον ηλεκτρισμό.”