Βαθύ ρήγμα ΗΠΑ – Ουκρανίας: Σε εγρήγορση οι ευρωπαίοι ηγέτες εν όψει της άτυπης Συνόδου την Πέμπτη

Σε αχαρτογράφητα νερά εισέρχονται Ουκρανία και Ευρώπη μετά την απόφαση του Προέδρου Τραμπ να παγώσει την αμερικανική στρατιωτική στήριξη του Κιέβου, καθώς πιέζει τον Ζελένσκι να προσέλθει σε διάλογο για την ειρήνη.

Ο Ουκρανός Πρόεδρος για την ώρα τηρεί σιγή ιχθύος, αλλά η κυβέρνησή του αναγνώρισε ότι θα υπάρξουν συνέπειες στο μέτωπο του πολέμου. Εν μέσω της ρευστής αυτής κατάστασης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας με 800 δισ. ευρώ, πρόταση που θα συζητηθεί στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την Πέμπτη.

Η ρήξη στις σχέσεις Ουάσιγκτον – Κιέβου βαθαίνει, όπως και η αμερικανική πίεση στον Ζελένσκι για να δεχθεί τη συμφωνία του Ντόναλντ Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδρος πάγωσε τη βοήθεια προς την Ουκρανία και παράλληλα άφησε να εννοηθεί πως ο Ουκρανός πρόεδρος δεν θα είναι για πολύ καιρό ακόμη στην εξουσία. 

Tο νέο σοκ για τους Ουκρανούς έγινε δεκτό με ικανοποίηση από το Κρεμλίνο. Ο Ουκρανός πρωθυπουργός δηλώνει πως η χώρα του είναι έτοιμη να υπογράψει την συμφωνία για τα ορυκτά, αναφέροντας πως η βοήθεια των ΗΠΑ είναι κομβικής σημασίας για την άμυνα της Ουκρανίας.

Ο Τζει ντι Βανς πάντως θεωρεί πως η Ουκρανία δεν έχει εναλλακτική από το να υπογράψει τη συμφωνία και σχολιάζει πως αυτό θέλουν και οι Ευρωπαίοι παρά τα όσα – όπως λέει – δηλώνουν δημόσια.

Mε τη δυτική συμμαχία σε κρίσιμη καμπή, η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν προτείνει σχέδιο πέντε σημείων για την ευρωπαϊκή άμυνα για τα επόμενα δέκα χρόνια το οποίο θα βοηθήσει το Κίεβο να λάβει επιπλέον στρατιωτική βοήθεια.

Bάσει του σχεδίου θα εξαιρούνται από τους δημοσιονομικούς κανόνες οι αμυντικές δαπάνες, ενώ τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να λαμβάνουν δάνεια ύψους 150 δισ. για κοινές αμυντικές επενδύσεις, με κονδύλια από το ταμείο πολιτικής συνοχής. 

Με φόντο τις εξελίξεις ο Εμανουέλ Μακρόν συγκάλεσε συμβούλιο με τους υπουργούς Οικονομίας, εξωτερικών και Άμυνας, ενόψει και της άτυπης συνόδου της Πέμπτης. Όλο και περισσότεροι ευρωπαίοι μιλούν για ενίσχυση των αμυντικών δαπανών.

Στη Γαλλία μάλιστα σπεύδει ο Βίκτορ Όρμπαν για να συζητήσει τις ενστάσεις του για τη στήριξη της Ουκρανίας. 

Εν αναμονή της ομιλίας Τραμπ

Ο Πρόεδρος Τραμπ είναι αποφασισμένος -και προς το παρόν δεν κάνει πίσω λένε οι συνεργάτες του -να τραβήξει την κόντρα με τον Ζελενσκι στα άκρα. Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα από την απόφαση παγώματος της βοήθειας και από την συνολικά απαξιωτική στάση του Λευκού Οίκου τόσο απέναντι στην Ουκρανία όσο και απέναντι στην Ευρώπη και στις προσπάθειες που καταβάλει για διαχείριση του θέματος.

Ανταπόκριση – Ουάσινγκτον: Λένα Αργύρη

Αυτή η στάση τόσο του ίδιου όσο και του αντιπροέδρου Βανς δεν είναι τυχαία καθώς θέλουν να διατηρήσουν το κλίμα σε υψηλούς τόνους. Οι όροι θα τεθούν από τον Πρόεδρο Τραμπ και μόνο από αυτόν, λένε αξιωματούχοι της κυβέρνησης οι οποίοι προσθέτουν ότι όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα το κλίμα μόνο μια δραστική αλλαγή στάσης και συμπεριφοράς από τον Ζελενσκι θα μπορούσε να κάνει τον Τραμπ να αλλάξει γνώμη. 

Οι πάντες σήμερα εδώ περιμένουν να δουν τι θα πει -και σε τι τόνο θα το πει- για την Ουκρανία. Σίγουρα η σημερινή ομιλία του θα μας δώσει να καταλάβουμε περισσότερα για το τι προτίθεται να κάνει και για το αν θα διατηρήσει αυτή την τόσο αυστηρή στάση, θα επαναλάβει ότι αυτό που τον ενδιαφέρει είναι η ειρήνη και η λήξη του πολέμου αλλά εκτιμάται ότι θα επιρρίψει εκ νέου ευθύνες στον Ζελένσκι για την εξαιρετικά δυσχερή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα του.

Η Ευρώπη αποφάσισε να εξοπλιστεί

Η ανησυχία της Ευρώπης ότι η Ουάσιγκτον απομακρύνεται από τη δυτική συμμαχία, την κινητοποιεί να διαθέσει περισσότερα για την άμυνα της, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ωθεί τις κυβερνήσεις των 27 κρατών – μελών να υιοθετήσουν έναν πιο ενισχυμένο ρόλο στη μελλοντική ασφάλεια της ηπείρου και φυσικά να συμβάλλουν και στην ασφάλεια της Ουκρανίας. Παράλληλα, στέλνει ένα σημαντικό μήνυμα στην Αμερικανική πλευρά. 

Ανταπόκριση – Βρυξέλλες: Έλενα Αποστολίδου

Η Ευρώπη κλείνει το μάτι στα κράτη – μέλη και τους ζητά να ξοδέψουν περισσότερα για την άμυνα, εξαιρώντας τις δαπάνες από το έλλειμμα, αξιοποιώντας τα δικά της χρήματα από το Ταμείο Συνοχής και ναι, δίνει μήνυμα στον Αμερικανό πρόεδρο που έχει επανειλημμένα δείξει την ενόχλησή του για το γεγονός ότι πολλά κράτη δεν ξοδεύουν ούτε το σημερινό στόχο του ΝΑΤΟ, το 2% ,ότι η Ευρώπη αλλάζει και αναλαμβάνει μεγαλύτερο βάρος της άμυνας της.

Χωρίς τα όπλα των ΗΠΑ: Εκτιμήσεις για τις αντοχές των Ουκρανών στα πολεμικά μέτωπα

Οι ελλείψεις θα γίνουν αισθητές αρχές με τέλος καλοκαιριού όπως παραδέχθηκε ο Πρωθυπουργός της χώρας και αυτές είναι και οι εκτιμήσεις των δυτικών αναλυτών. Αν και Λευκός Οίκος και Πεντάγωνο δεν έχουν διευκρινίσει το εύρος της στήριξης που επηρεάζεται.

Ανάλυση: Άννα Παπασωτηρίου

Για 6 μήνες όπως παραδέχθηκε ο Πρωθυπουργός της χώρας και αυτές είναι και οι εκτιμήσεις των δυτικών αναλυτών. Αν και Λευκός Οίκος και Πεντάγωνο δεν έχουν διευκρινίσει το εύρος της στήριξης που επηρεάζεται. (ΙΝΦΟ 1) Το Κίεβο σήμερα προειδοποίησε ότι θα πληγεί κυρίως και πρωτίστως η ουκρανική αεράμυνα, γιατί βασίζεται στα αμερικανικά αντιαεροπορικά συστήματα των Πάτριοτ και Νέισαμς για να αναχαιτίζει τους ρωσικούς  βαλλιστικούς πυραύλους. 

Ενώ, είναι άγνωστο τι θα γίνει με τους πυραύλους ATACMS, που χρησιμοποιεί το Κίεβο για τις επιθέσεις εντός της Ρωσίας και τι θα γίνει με τους αντιαρματικούς Τζαβελινς, το σύμβολο της ουκρανικής αντίστασης στο πολεμικό μέτωπο. 

Δύσκολο η Ευρώπη να καλύψει το αμερικανικό κενό γιατί η Ευρώπη στηριζόταν πάντα στο ΝΑΤΟ για την άμυνά της, δεν διανοούνταν πόλεμο στο έδαφός της και πλέον εδώ και καιρό δεν έχει επάρκεια σε αποθέματα, και το αμυντικό σχέδιο που παρουσίασε η Κομισιόν θα χρειαστεί βάθος χρόνου για να αποδώσει.   

Το Κρεμλίνο ήταν ξεκάθαρο: οι ΗΠΑ στηρίζουν την ειρήνη, η Ευρώπη και η Ουκρανία τον πόλεμο, γιατί επιμένουν να εξοπλίζουν και να εξοπλίζονται. Αλλά οι επόμενες κινήσεις της θα εξαρτηθούν από την εξέλιξη των σχέσεων Κιέβου – Ουάσιγκτον.