ΛΔ Κονγκό: Παραδομένη στα χέρια του Μ23 η Γκόμα – Ο πρόεδρος Τσισεκέντι αρνείται να παραδεχτεί την ήττα

Η Γκόμα, η μεγαλύτερη πόλη στο ανατολικό τμήμα της ΛΔ Κονγκό, έπεσε πλέον σχεδόν όλη στα χέρια του M23 και στρατευμάτων της Ρουάντας μετά την αστραπιαία προέλαση των τελευταίων εβδομάδων, όμως ο πρόεδρος της αφρικανικής χώρας, που εκφράστηκε τη νύχτα της Τετάρτης προς Πέμπτη, αρνείται να αναγνωρίσει πως ο στρατός του νικήθηκε.

Η κεραυνοβόλα προέλαση στην πόλη ενός εκατομμυρίου κατοίκων και πλέον προκάλεσε πολλές εκκλήσεις από τη διεθνή κοινότητα να σταματήσουν οι μάχες. Ο ΟΗΕ, οι ΗΠΑ, η ΕΕ, η Κίνα, η Ανγκόλα, ζήτησαν από τη Ρουάντα να αποσύρει τα στρατεύματά τους. Ο πάπας είπε πως προσέχεται «για την αποκατάσταση της ειρήνης και της ασφάλειας».

Περί τα μεσάνυχτα, ο Φέλιξ Τσισεκέντι πήρε δημόσια τον λόγο για πρώτη φορά αφότου η κρίση κλιμακώθηκε, απευθύνθηκε στους πολίτες με διάγγελμα που μεταδόθηκε απευθείας από τη δημόσια τηλεόραση. Αναγνωρίζοντας την άνευ προηγουμένου επιδείνωση της κατάστασης ασφαλείας» στο ανατολικό τμήμα της χώρας, ο πρόεδρος είπε πως θέλει να «καθησυχάσει» τους συμπολίτες του.

«Βρίσκεται σε εξέλιξη σθεναρή και συντονισμένη αντίδραση εναντίον αυτών των τρομοκρατών και των προστατών τους», διαβεβαίωσε ο αρχηγός του κράτους, εγκωμιάζοντας τις ένοπλες δυνάμεις παρότι υποχωρούν σχεδόν ανεξαίρετα σε κάθε επίθεση του M23 και του στρατού της Ρουάντας.

Επικρίνοντας τη «σιωπή» και την «απραξία» της διεθνούς κοινότητας μπροστά στη «βαρβαρότητα του καθεστώτος στο Κιγκάλι», προειδοποίησε εναντίον του κινδύνου «κλιμάκωσης» στην περιοχή των Μεγάλων Λιμνών.

Οι μαχητές του M23 και οι σύμμαχοί τους από τη Ρουάντα μπήκαν στην Γκόμα το βράδυ της Κυριακής. Η πόλη, ανάμεσα στη λίμνη Κίβου και στα σύνορα με τη Ρουάντα, ήταν περικυκλωμένη για μέρες. Έπειτα από 24ωρα εντατικών μαχών, έμοιαζε να έχει αποκατασταθεί η ηρεμία χθες.

Κάτοικοι που είχαν κρυφτεί στα σπίτια τους βγήκαν ξανά έξω. «Πεινάμε στην Γκόμα. Πρέπει να παίρνουμε νερό από τη λίμνη και είμαστε χωρίς φάρμακα», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Καχίντο Σίφα, κάτοικος.

Στους δρόμους κείτονταν πτώματα, διαπίστωσαν δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου και κάτοικοι. Κάλυκες ήταν σκορπισμένοι κάτω. Στις συγκρούσεις σκοτώθηκαν τουλάχιστον 100 άνθρωποι και τραυματίστηκαν άλλοι 1.000 και πλέον, σύμφωνα με νοσοκομεία.

Το M23 ανακοίνωσε την Κυριακή πως κατέλαβε την Γκόμα, ωστόσο οι μάχες συνεχίζονταν ως το βράδυ προχθές Τρίτη.

Στα τέλη του 2012, το Κίνημα της 23ης Μαρτίου είχε ήδη καταλάβει και διατηρήσει για περίπου δέκα ημέρες τον έλεγχο της μεγαλούπολης. Ένοπλες συγκρούσεις και εξεγέρσεις συνταράσσουν την περιοχή αυτή για πάνω από 30 χρόνια.

Αψηφώντας τη διεθνή πίεση που αυξάνεται, το M23 άνοιξε χθες νέο μέτωπο, επιτιθέμενο σε δυο χωριά (Κινιεζίρ, Μουκουίτζα) στην επαρχία Νότιο Κίβου, γειτονική με αυτή του Βόρειου Κίβου, της οποίας η Γκόμα είναι πρωτεύουσα.

Με τη νέα προέλαση, που ούτε ο στρατός, ούτε η κυβέρνηση στην Κινσάσα έχουν επιβεβαιώσει μέχρι στιγμής, ενδέχεται η επαρχιακή πρωτεύουσα Μπουκάβου και το αεροδρόμιο, σε μικρή απόσταση, να απειληθούν.

Ο περιοδεύων πρεσβευτής της Ρουάντας στην περιοχή των Μεγάλων Λιμνών, ο Βίνσεντ Καρέγκα, προειδοποίησε χθες πως το M23 «θα συνεχίσει» την προέλαση στην ανατολική ΛΔ Κονγκό, προσθέτοντας πως μπορεί να φθάσει ακόμη και να πάρει την εξουσία στην Κινσάσα.

Η κυβέρνηση στην Κινσάσα κατηγορεί το Κιγκάλι πως έχει βαλθεί να λεηλατήσει τον μεγάλο φυσικό πλούτο του ανατολικού τμήματος της ΛΔ Κονγκό. Αυτή του προέδρου Πολ Καγκάμι στη Ρουάντα το αρνείται, ενώ επιμένει να διαψεύδει ότι επιχειρούν στοιχεία των ενόπλων δυνάμεών της στο έδαφος της ΛΔ Κονγκό. Κατηγορεί εξάλλου την Κινσάσα πως φιλοξενεί οργανώσεις εχθρικές προς αυτήν.

Έπειτα από σύνοδο που διεξήχθη ψηφιακά με πρωτοβουλία της Κένυας, η Κοινότητα Κρατών της Ανατολικής Αφρικής (EAC) «συνέστησε σθεναρά» στη ΛΔ Κονγκό να «διεξαγάγει διάλογο» με όλα τα μέρη, συμπεριλαμβανομένου του M23, κάτι που απορρίπτει η κυβέρνηση Τσισεκέντι.

Ο πρόεδρος της Ρουάντας Καγκάμι συμμετείχε στη συνεδρίαση, αλλά ο πρόεδρος της ΛΔ Κονγκό Τσισεκέντι δεν αποδέχτηκε την πρόσκληση, προτιμώντας να πάει στη Λουάντα για να γίνει «κοινή ανάλυση των επόμενων βημάτων» με τον πρόεδρο της Ανγκόλας, τον Ζουάου Λουρέντσου, σύμφωνα με ανακοίνωση των υπηρεσιών αυτού του τελευταίου.

Μέχρι τώρα, οι διπλωματικές πρωτοβουλίες για την επίλυση της σύγκρουσης που κρατάει τρία χρόνια δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα. Σύνοδος των προέδρων Τσισεκέντι και Καγκάμι, στο πλαίσιο ειρηνευτικής διαδικασίας υπό την αιγίδα της Ανγκόλας, που ανέλαβε μεσολαβητικό ρόλο για λογαριασμό της Αφρικανικής Ένωσης, ακυρώθηκε τον Δεκέμβριο, ελλείψει συμφωνίας για τους όρους της δυνητικής συμφωνίας.

Η κρίση έφθασε προχθές Τρίτη στην πρωτεύουσα Κινσάσα, στην άλλη άκρη της αχανούς χώρας της κεντρικής Αφρικής. Εξοργισμένοι διαδηλωτές επιτέθηκαν σε ξένες πρεσβείες, ιδίως σε αυτές της Ρουάντας, της Γαλλίας, του Βελγίου και των ΗΠΑ. Η Κινσάσα έχει επικρίνει τις χώρες αυτές για την απραξία τους εν μέσω της κρίσης.

Στο διάγγελμά του, ο κ. Τσισεκέντι καταδίκασε «τις πράξεις βανδαλισμού και λεηλασίας».

Οι ΗΠΑ διέταξαν όλο το «μη απόλυτα απαραίτητο» διπλωματικό προσωπικό τους να φύγει από τη χώρα.

Η έκρηξη της βίας χειροτερεύει τη χρόνια ανθρωπιστική κρίση στην περιοχή. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, πάνω από μισό εκατομμύριο άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους μέσα στον τρέχοντα μήνα.