Ν. Βέττας (επικεφαλής ΙΟΒΕ) στο ΕΡΤNews: Η πολιτική δασμών του Τραμπ φέρνει αβεβαιότητα στις αγορές

Για την πολιτική δασμών που ακολουθεί ο Ντόναλντ Τραμπ και το πως αυτό θα επηρεάσει την παγκόσμια οικονομία μίλησε ο επικεφαλής του ΙΟΒΕ, Νίκος Βέττας στην εκπομπή «Prime» του ΕΡΤNews και τον δημοσιογράφο Ηλία Σιακαντάρη.

«Καμία οικονομία δεν είναι ένα νησί το οποίο είναι απομονωμένο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κερδίσει πολύ τα τελευταία χρόνια από τη σχέση που έχουν και από τη σχέση χρηματοδότησης.

Για τους δασμούς που έχει επιβάλει ο Τραμπ σε Μεξικό και Καναδά και αν θα ακολουθήσουν και άλλες χώρες ο κ. Βέττας σχολιάζει: «Αν ήταν τόσο εύκολο να πλουτίσει μια χώρα ή να ανέβει μια οικονομία, θα το έκαναν όλοι αυτό. Δεν ξέρουμε πώς θα πάει αυτή η ιστορία με τους δασμούς, εάν θα είναι μια διαπραγμάτευση ή αν θα εφαρμοστούν τελικά σε αυτό το επίπεδο.

Αλλά ένα πράγμα είναι σίγουρο, ότι μέχρι να λήξει αυτή η αβεβαιότητα, αυτό λειτουργεί τελείως ανασχετικά στις επενδύσεις. Αυτό δεν φάνηκε μόνο από τις αγορές σήμερα, αυτό έχει ένα πραγματικό αντίκτυπο.

Κάποιος ο οποίος θα θέλει να φτιάξει νέο παραγωγικό δυναμικό, ένα εργοστάσιο, δεν θα ξέρει αν αυτό θα πρέπει να το φτιάξει στην Τσεχία, στον Καναδά, στην Ινδονησία, στις Ηνωμένες Πολιτείες και αν αυτό τραβήξει για κανένα χρόνο, αυτό είναι ακριβώς το αντίθετο, από ότι χρειάζεται η παγκόσμια οικονομία, η οποία μόλις τώρα βγαίνει από μια περίοδο υψηλών επιτοκίων. Τα επιτόκια θα χαμήλωναν για να μπορέσουν να την αναθερμάνουν.

Άρα το ένα μείζον και σίγουρο είναι η αβεβαιότητα στην οποία αυτή η πολιτική φέρνει. Από εκεί και πέρα είναι ένα μοίρασμα της τράπουλας. Ένας δασμός τι είναι; Είναι ένας φόρος σε εισαγόμενα προϊόντα. Ας φανταστούμε για παράδειγμα, μια ηλεκτρική συσκευή η οποία παράγεται στον Καναδά, 25% δασμός σημαίνει ότι στην ονομαστική τιμή, εάν είναι να πουληθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, θα πρέπει να προστεθεί άλλο ένα 25%.

Να δούμε τι κάνει αυτό. Βραχυπρόθεσμα πρώτα απ’ όλα φέρνει κάποια χρήματα στα ταμεία της αμερικανικής κυβέρνησης, δασμός πηγαίνει κατευθείαν εκεί. Άρα, μέχρι να υπάρξει μια αλλαγή στα καταναλωτικά πρότυπα θα παίρνει κάποια επιπλέον χρήματα.

Το δεύτερο το οποίο κάνει είναι ότι ευνοεί τους παραγωγούς μέσα στη χώρα. Το τρίτο όμως το οποίο κάνει είναι ότι μειώνει την ευημερία των καταναλωτών. Θα αγοράσουν λιγότερες συσκευές και σε υψηλότερες τιμές και το είπε και ο Αμερικανός πρόεδρος, άλλα, λέει ότι θα είναι πρόσκαιρο.

Γιατί μπορεί να σκέφτεται ότι είναι πρόσκαιρο; Γιατί σκέφτεται ότι κάποιος, ο οποίος παράγει σήμερα στον Καναδά θα περάσει τα σύνορα και θα παράξει στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Και αν μου πείτε πόσες καναδικές επιχειρήσεις υπάρχουν; Κάτι το οποίο σκέφτηκε, είναι επιχειρήσεις από τρίτες χώρες, για παράδειγμα από την Ιαπωνία, από την Ευρώπη, οι οποίες παράγουν στον Καναδά με σκοπό την αμερικανική εσωτερική αγορά.

Πως θα επηρεάσει η επιβολή δασμών τις ισορροπίες μεταξύ των χωρών

Αναφορικά με το γεγονός πως υπάρχουν αρκετές επιχειρήσεις οι οποίες για φορολογικούς και άλλους λόγους δραστηριοποιούνται από την πλευρά του Μεξικό και αν είναι λογικό να φιλοδοξεί να τις φέρει στις ΗΠΑ ο κ. Βέττας εξηγεί: «Ακούγεται λογικό, αλλά δεν είναι.

Ξέρουμε για αρκετούς αιώνες ότι το εμπόριο είναι κάτι καλό. Εμπόριο σημαίνει ότι εσείς μπορείτε να εξειδικευτεί σε αυτό που είστε καλός και εγώ αντίστοιχα και στη συνέχεια, έτσι και οι δύο θα βρεθούμε σε ένα καλύτερο σημείο.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και αυτές εξάγουν κυρίως υπηρεσίες, όχι τόσο πολύ προϊόντα στις περισσότερες χώρες. Και επίσης οι οικονομίες το είδαμε και μετά την πανδημία, είναι πλέον πάρα πολύ στενά δεμένες η μία με την άλλη».

«Όταν λέμε ότι είναι ένα προϊόν είναι καναδέζικο ή αμερικάνικο ή μεξικάνικο, μόνο ένα κομμάτι της προστιθέμενης αξίας είναι από την τελική χώρα πώλησης και έχουν εισαχθεί πολλές ενδιάμεσες εισροές.

Το ίδιο συμβαίνει και στην Ευρώπη. Και εμείς, για παράδειγμα, έμεσα εξάγουμε σε χώρες οι οποίες μπορούν να εξάγουν εν τέλει, τελικά προϊόντα στις ΗΠΑ. Άρα αυτή τη στιγμή γίνεται ένα μπέρδεμα.

Πάμε πίσω σε αυτό το οποίο είχε συμβεί τα τελευταία 25 χρόνια, που κυρίως στα χρόνια που ήταν δυνατός ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, οδήγησε μία μείωση των δασμών. Δεν ήταν μόνον οι δασμοί. Και μη νομίσουμε ότι υπήρχε ελεύθερο εμπόριο ανάμεσα σε όλες αυτές τις περιοχές. Για παράδειγμα, εδώ και πάρα πολλά χρόνια στην Ευρώπη δεν εισάγουμε καθόλου κρέας για κατανάλωση από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Είναι ουσιαστικά σαν ένας συμβιβασμός. Και εμείς έχουμε δασμούς και ποσοστώσεις όσον αφορά κυρίως τα αγροτικά προϊόντα, αλλά το κύριο και για μένα το πιο επικίνδυνο, το οποίο γίνεται αυτή τη στιγμή και φάνηκε σήμερα και ενδεχόμενα κατά έναν ειρωνικό τρόπο, μπορεί να είναι οι αγορές αυτές οι οποίες θα στείλουν και ένα μήνυμα στο Αμερικανό Πρόεδρο» υπογραμμίζει ο επικεφαλής του ΙΟΒΕ.

«Στο εσωτερικό της χώρας η ρητορική του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, είναι ότι δεν θέλουμε ξένους ανθρώπους, ιδίως μετανάστες, παράνομους, λέει. Δεν θέλουμε ξένα προϊόντα, θα κλείσουμε κάπως τα σύνορά μας, θα γίνουμε μια ισχυρή οικονομία και εμείς θα καταφέρουμε να αυξήσουμε την ευημερία μας.

Αλλά καμία οικονομία δεν είναι ένα νησί το οποίο είναι απομονωμένο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κερδίσει πολύ τα τελευταία χρόνια από τη σχέση που έχουν και από τη σχέση χρηματοδότησης.

Το πιο λογικό σενάριο είναι ότι αυτή η τάση θα αναστραφεί, αυτό το οποίο είδαμε χθες και σήμερα, αλλά δεν μπορεί κανείς να είναι σίγουρος, διότι η πολιτική και η οικονομία είναι ένας δρόμος δύο κατευθύνσεων», αναφέρει.

Μπορούν οι άλλες χώρες να παρακάμψουν το πρόβλημα επιβολής δασμών;

Σχετικά με το αν υπάρχουν τρόποι, με τους οποίους μπορούν οι άλλες χώρες να παρακάμψουν αυτό το πρόβλημα ο κ. Βέττας υπογραμμίζει: «Το Μεξικό, πάγωσε για ένα ένα μήνα αυτή την επιβολή. Αλλά είναι και ένα ιδιάζον πρόβλημα, το οποίο έχει να κάνει και με τη φύλαξη των συνόρων, δεν ήταν αμιγώς οικονομικό.

Η Ευρώπη θα κληθεί στις επόμενες ημέρες να πάρει μία δύσκολη απόφαση. Κατά την άποψή μου δεν μπορεί να μην γυρίσει και αυτή με κάποιους δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα. Όχι για λόγους αρχής, αλλά γιατί δεν μπορεί να φανεί αδύναμη και στη συνέχεια με κάποιο τρόπο, θα υπάρξει μία διαπραγμάτευση προς τα κάτω.

Αυτό το οποίο με ανησυχεί μέσα σε όλο αυτό είναι η αναταραχή η οποία δημιουργείται. Οι παγκόσμιες αγορές τα τελευταία χρόνια είναι αρκετά ευαίσθητες. Έχει υπάρξει πολύ μεγάλη ρευστότητα, η οποία έχει φουσκώσει και τις αγορές κεφαλαίου, πιο πρόσφατα, ακόμα και στις αγορές ακινήτων.

Εάν δημιουργηθεί αβεβαιότητα σε σχέση με τις επενδύσεις σε σχέση με το εμπόριο ή ακόμη και πιο βαριά ζητήματα. Εδώ είδαμε ότι μπορεί να υπήρχε και αμφισβήτηση συνόρων, κάτι τέτοιο προφανώς δεν θα αφήσει την παγκόσμια οικονομία αδιάφορη. Και εάν υπάρξει μία αφορμή, αυτή η αφορμή θα μπορούσε, δεν λέω ότι θα γίνει, αλλά θα μπορούσε να οδηγήσει σε αναταραχή.

Μία τέτοια αναταραχή μπορεί να βρει και την Ευρώπη σε ευάλωτο σημείο, γιατί οι χώρες έχουν υψηλό χρέος. Ας ελπίσουμε ότι αυτό δεν θα γίνει».