Αναδρομή στην αθλητική δραστηριότητα στην περιοχή της Ριζούπολης, θα επιχειρήσουμε, τόσο με αναμνήσεις παλαιμάχων, όσο και με στοιχεία εφημερίδων της εποχής. Η πιο γνωστή και επιτυχημένη ομάδα της περιοχής ήταν η Αστραπή Ριζούπολης, που δραστηριοποιήθηκε κυρίως μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μέχρι που υποχρεώθηκε από τη δικτατορία του 1967-1974 να συγχωνευθεί με τον γειτονική ομάδα των Πατησίων. Μέχρι τότε έπαιζε επίσημους αγώνες με ομάδες που συμμετείχαν στα τοπικά πρωταθλήματα της ΕΠΣ Αθηνών, αλλά και φιλικούς με ανεπίσημα σωματεία που αφθονούσαν στις εποχές που οι πολλές αλάνες πρόσφεραν τη δυνατότητα για αυτοσχέδια γήπεδα.
Σε ορισμένες φωτογραφίες της εποχής αναφέρεται και σαν Αστραπή Ριζοπόλεως, καθώς πράγματι η περιοχή λέγονταν για χρόνια Ριζόπολη, από τον Ιωάννη Ριζόπουλο που κατασκεύασε στην ημιαγροτική τότε περιοχή, στις αρχές του 20ου αιώνα, σπίτια και δρόμους και σταδιακά το όνομά της έγινε Ριζούπολη.
Ακριβώς δίπλα στο γήπεδο του Απόλλωνα Σμύρνης, το σημερινό γήπεδο «Γεώργιος Καμάρας», εκεί που σήμερα υπάρχει ένα άτυπο παρκινγκ, μέρος του οποίου έχει πλέον περιφραχτεί από τον ιδιοκτήτη τμήματος της έκτασης και λίγο πριν από το άλσος του Προμπονά, γράφτηκε ποδοσφαιρική ιστορία από τους νέους της εποχής.
Mπορεί να επικεντρώνουμε στην Αστραπή των μεταπολεμικών χρόνων, αφού ιδρύθηκε στο έμπα της δεκαετίας του 1950, αλλά υπήρξε Αστραπή και στα προπολεμικά χρόνια. Ήταν συχνό φαινόμενο ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος να έχει κόψει την εξέλιξη των αθλητικών δραστηριοτήτων και μετά τη λήξη του, η επόμενη από ηλικιακή άποψη γενιά, να ιδρύει – αναβιώνει ομάδες με ονοματοδοσία του προπολεμικού προγόνου. Για παράδειγμα στο κοντινό στη Ριζούπολη Ηράκλειο, ο Ερμής Ειρήνης Ηρακλείου που ιδρύθηκε το 1960, αλλά είχε προϋπάρξει στην ίδια περιοχή σύλλογος με το ίδιο όνομα το 1933 και με κοινό στοιχείο το επίθετο μεταξύ στελεχών των δύο διαφορετικών περιόδων.
Το ίδιο φαίνεται ότι συνέβη και με την Αστραπή Ριζούπολης, που μάλιστα είχε τη δυνατότητα να έχει και πρώτη ομάδα και δεύτερη. Στην εφημερίδα «Αθλητισμός» της 25ης Μαΐου 1936 την εντοπίσαμε να κερδίζει την Ελευθερούπολη με 3-0 στο γήπεδο Ριζοπόλεως και είχε κατεβάσει την ακόλουθη σύνθεση: Παπαδόπουλος (Μαργώνης), Κ. Γεωργοπαπαδάκος, Γ. Καλογερόπουλος, Γ. Σταθιάς, Λ. Καραπιπέρης, Κ. Αθανασόπουλος, Π. Γεωργοπαπαδάκος, Δ. Σιδηρόπουλος, Κ. Καρυστινός, Χ. Κανής, Ι. Καραπιπέρης.
Κρατήστε από την προπολεμική σύνθεση τα ονόματα των δύο Γεωργοπαπαδάκων και του Κανή, καθώς θα τα συναντήσουμε στην επόμενη και μεταπολεμική γενιά παικτών, που ως παλαίμαχοι μας μίλησαν. Ο προπολεμικός Κανής δεν ήταν του στενού οικογενειακού πυρήνα του μεταπολεμικού Κανή, ίσως όπως μας είπε, να ήταν ο θείος του Χαράλαμπος Κανής που μετακόμισε το 1910 από την Κυψέλη στη Ριζούπολη. Προπολεμικά η Αστραπή ήταν ανεπίσημο σωματείο, ενώ μεταπολεμικά ήταν επίσημο, είχε δηλαδή θεσμική υπόσταση και συμμετείχε στις διοργανώσεις της ΕΠΣΑ.
Ακολουθεί καταγραφή αγώνα με τα «δεύτερα», στην ίδια εφημερίδα με ημερομηνία 27-5-1936, όπου η Αστραπή κέρδισε με 4-1 τη Β’ ομάδα του Ατλαντικού Αγίου Αντωνίου και εφόσον ήταν ο γνωστός Άγιος Αντώνιος, ήταν και γείτονες. Εκεί η ομάδα της Ριζούπολης κατέβασε την ακόλουθη σύνδεση: Κ. Τσαμπάος, Καρυστινός (αρχηγός), Σωτηρόπουλος, Α. Αθανασόπουλος, Αθανασόπουλος Σ., Π. Πρεζάς, Σ. Κώνστας, Ι. Μουλαγκέλης, Μ. Περσίδης, .Φ. Κοτρότσος, Γ. Φαρίγκος
O λόγος στους παλαίμαχους παίκτες της ομάδας
Kανής Ιωάννης: «Έπαιζα στις αρχές της δεκαετίες του 1960, την περίοδο 1960-1965 και η ομάδα είχε άσπρο και κόκκινο χρώμα και συνήθως φανέλα με ρίγες. Ο σύλλογος φτιάχτηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1950 και η δικτατορία του 1967 τον διέλυσε και τον υποχρέωσε σε συγχώνευση με τα Πατήσια (ΠΑΟ Πατησίων).
Προπονήσεις κάναμε στην αλάνα που βρίσκεται έξω από το γήπεδο του Απόλλωνα και οι μεταγενέστεροι την ξέρουν σαν άτυπο πάρκινγκ, ενώ τα εντός έδρας τα δίναμε σε γήπεδα που όριζε η ΕΠΣΑ. Δίναμε αγώνες σε διάφορα γήπεδα, πιο συχνά σε αυτό της Πεύκης, ενώ την ομάδα παρακολουθούσαν αρκετοί Ριζοπουλίτες.
Αν και τα γήπεδα ήταν ξερά, από τραυματισμούς είχαμε μόνο ψιλολόγια, κάτι γδαρσίματα. Θυμάμαι είχαμε παίξει έναν αγώνα με τη Σαφράμπολη (ομάδα της Νέας Ιωνίας) στο γήπεδο που χρησιμοποιούσαμε δίπλα στον Απόλλωνα και κοίταγαν από τα πάνω διαζώματα της κερκίδας και θεατές που ήταν μέσα στο γήπεδο της Ριζούπολης».
Γεωργοπαπαδάκος Τάκης (Κώστας): «Έπαιξα την περίοδο 1957-1962. Προπόνηση κάναμε στην αλάνα δίπλα στο γήπεδο του Απόλλωνα και επίσημους αγώνες εντός έδρας στην Πεύκη, όπου έρχονταν αρκετοί θεατές από την περιοχή. Από τραυματισμούς, λίγα πράγματα, αν και τα γήπεδα της περιοχής ήταν ξερά».
Δασκαλάκης Κώστας: «Έπαιξα στη δεκαετία του 1960. Ήμουν αθλητής στίβου στα 1.500 στον Απόλλωνα και μετά το γύρισα στο ποδόσφαιρο.
Προπονήσεις εκτός από την αλάνα, το σημερινό πάρκινγκ έξω από το γήπεδο του Απόλλωνα, είχαμε κάνει και μέσα στο γήπεδό του, καθώς στην Αστραπή είχαμε προπονητή τον κ. Αγαλίδη, που ήταν και μασέρ στον Απόλλωνα.
Παίζαμε στο τοπικό πρωτάθλημα της Αθήνας και αντιμετωπίζαμε ομάδες όπως ο Ήφαιστος Περιστερίου, ο Χαραυγιακός, κλπ.
Μαζεύονταν αρκετοί φίλαθλοι για να δουν την Αστραπή, η οποία επί δικτατορίας συγχωνεύτηκε υποχρεωτικά με τα Πατήσια».
Επίσης στην αθλητική δραστηριότητα της εποχής, εντοπίσαμε πως η ΑΕΚ Πατησίων κέρδισε με 1-0 την Αστραπή Ριζούπολης όπως γράφει στις 8/5/1953 η Αθλητική Ηχώ.
«Ήταν η παρέα, το γέλιο, το στέκι, το καφενείο, η πλάκα μας»
Λογαρίδης Γιώργος: «Εμένα έτυχε και με είδε ο Σιμονόφσκι και με πήρε στον Απόλλωνα, αλλιώς θα έπαιζα στην Αστραπή που ήταν φίλοι μου οι παίκτες της και είχε δει αρκετούς αγώνες της. Η ομάδα ιδρύθηκε γύρω στο 1950 – 1952 και όταν είχε καλή ομάδα, υπήρχε ενδιαφέρον και από τον κόσμο και μάζευε θεατές.
Μάλιστα επειδή έπαιζε στο χώρο δίπλα από τον Απόλλωνα, τη χωράφα όπως τη λέγαμε, υπήρχαν φορές που σχεδόν την ίδια ώρα έπαιζε μέσα στη Ριζούπολη ο Απόλλωνας και στο ημίχρονο οι θεατές πήγαιναν στο πάνω διάζωμα της κερκίδας και έβλεπαν την Αστραπή που έπαιζε απέξω.
Επίσης η ΕΠΣΑ όριζε τα παιχνίδια της Α’ κατηγορίας Αθηνών που τότε ήταν ισχυρή κατηγορία, ενά σκαλί κάτω από την τότε Α’ Εθνική και σε γήπεδα όπως της Ριζούπολης. Η Αστραπή είχε βγάλει σημαντικούς παίκτες, θυμάμαι τον Τάκη Σιαμόπουλο που είχε πάει στην Προοδευτική. Από τον Απόλλωνα ήρθε να παίξει στην Αστραπή ο Μίμης Μαρινόπουλος.
Ο Παναγιώτης Γεωργοπαπαδάκος, πατέρας του ποδοσφαιριστή της Αστραπής Τάκη Γεωργοπαπαδάκου, είχε ένα καφενείο στην οδό Ερμωνάσσης 2 πάνω από τις γραμμές του τρένου, που είχε γίνει το στέκι της ομάδας. Είχε διαθέσει ένα χώρο για να αλλάζει η ομάδα και να πηγαίνει απέναντι από την άλλη πλευρά των γραμμών του τρένου για να παίξει.
Η Αστραπή για την περιοχή ήταν η παρέα, το γέλιο, το στέκι, το καφενείο, η πλάκα μας».
Η προϊστορία της αθλητικής Ριζούπολης
Να συμπληρώσουμε ότι πριν την Αστραπή, την περίοδο πριν το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, εντοπίσαμε τον Άρη Ριζούπολης, αλλά και την Ένωση Ριζουπόλεως που διαβάζουμε στην εφημερίδα Αθλητικά Χρονικά 1/6/1932 ότι ήρθαν ισόπαλοι 0-0 και με τον Άρη να κατεβάζει τους: Κ. Σιδερόπουλο, Σ. Σατάν, Λ. Σταθιά, Ζαρκαδάκη, Καραγεώργο, Μαυραγγέλη, Ζαρκαδάκη, Αθανασόπουλο, Μυκονιάτη, Χανιώτη, Μαρκόπουλο.
Επίσης ο Άρης (δημοσίευμα της 29/6/1932) είχε κερδίσει με 3-2 τον Πανιώνιο Νέας Ιωνίας. Στις 8/7/1932 διαβάζουμε ότι ο Άρης Ριζουπόλεως κέρδισε με 4-1 το Δικέφαλο Αετό Νέας Ιωνίας με σύνθεση τους: Σιδηρόπουλο, Πατάν, Σταθιά, Μαρκόπουλο ΙΙΙ.,Λιβανός, Καραγεώργο, Ζαρκαδάκη, Νήτη, Καλογερόπουλο, Ζαρκαδάκη ΙΙ., Μουσουρούλια.
Τα τυπογραφικά της εποχής δημιουργούσαν πάντα μικρολαθάκια, έτσι ο Πατάν της προηγούμενης σύνθεσης δεν αποκλείεται να είναι ο Σατάν της προηγούμενης αναφοράς σε σύνθεση της ομάδας.
Με σύνθεση τους: Κ. Σιδερόπουλος, Λ. Σταθιάς, Γαρδούπης, Δ. Καραγιώργος, Σ. Ζαρκαδάκης, Ν. Σταθιάς, Ι. Ζαρκαδάκης, Γ. Αλεκάκης, Γ. Καλογερόπουλος, Μ. Μουσουρούλης, Γ. Μαρκόπουλος, ο Άρης, είχε κερδίσει τον Πατησιακό Αλυσίδος: 2-2. Δημοσίευμα της 22/6/1932 στην εφημερίδα Αθλητικά Χρονικά.
Στην ίδια εφημερίδα στις 25/7/1932 διαβάζουμε πως η β’ ομάδα της Προόδου Κολωνού κέρδισε τη β’ ομάδα του Άρη Ριζουπόλεως με 7-2.
Δημοσίευμα της 11-4-1932 στα Αθλητικά Χρονικά μας ενημερώνει ότι η Ένωσις Αγίου Παύλου, κέρδισε με 4-2 την ομάδα «Ένωσις Ριζουπόλεως» με 4-2.
Η Ένωσις Ριζουπόλεως σε αγώνα με τον Άρη Σαφραμπόλεως, τον οποίο νίκησε με 2-0, παρέταξε, όπως διαβάσαμε στις 13/6/1932 στην εφημερίδα Αθλητικά Χρονικά, τους: Λιβανό, Αδαμόπουλο, Τσισμελή, Γαβριήλ, Λογαρίδη, Νήτη, Παραδείση, Πρίνο ΙΙ, Τζινιέρη, Ιωαννίδη, Μουσουρούλια.
Λίγο καιρό πριν η Ένωση είχε χάσει από τον Παμμικρασιατικό Νέας Ιωνίας (δημοσίευμα 29/4/1932) με 1-0 σε αγώνα που έγινε στο γήπεδο της Ένωσης Ριζουπόλεως.
Στις 24/6/1932 διαβάζουμε ότι μικτή της πρώτης και της δεύτερης ομάδας του Ιωνικού (πιθανολογούμε της Νέας Φιλαδέλφειας) κέρδισε με 4-2 τη Ριζούπολη, χωρίς διευκρίνηση αν ήταν μικτή ομάδα Ριζουπολιτών ή κάποιος ανεπίσημος σύλλογος από όσους προαναφέραμε.
Σε δημοσίευμα της 29/6/1932 εντοπίζουμε την Ένωση Ριζουπόλεως να κερδίζει με 5-3 την Μικρασιατική Νέας Ιωνίας, με σύνθεση τους: Λιβανός, Αδαμόπουλος, Τσεσμελής, Φιλιπουππολίτης, Λογαρίδης Νίτης, Ιωαννίδης Ι. Τζινιέρης, Ιωαννίδης ΙΙ και Πρίνος ΙΙ.
Μπορεί από το 1947 που μετακόμισε από το Ρουφ ο Απόλλωνας Σμύρνης στην περιοχή, να είναι ο κύριος αθλητικός εκπρόσωπός της, όμως προηγήθηκε και για κάποια χρόνια είχε και παράλληλα λειτουργία, μία αξιόλογη αθλητική δραστηριότητα, σε μία περιοχή που σήμερα κινδυνεύει να «πνιγεί» στο θέμα των ελεύθερων χώρων, καθώς υπάρχει ανοιχτό το ζήτημα της δόμησης των 55 στρεμμάτων στην περιοχή του Προμπονά, θέμα στο οποίο αντιδρούν τόσο ο Απόλλωνας, όσο και κάτοικοι της περιοχής.
Έρευνα & συνεντεύξεις: Νάσος Μπράτσος
Υ.Γ. ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον πρόεδρο του Απόλλωνα Σμύρνης, Παναγιώτη Καταβέλο και το Σύλλογο Πολίτες της Ριζούπολης
Το αφιέρωμα στην αθλητική ιστορία των Πατησίων θα συνεχιστεί στις 4, 8 και 22 Μαρτίου 2025.
Σχετικά θέματα – Πατήσια και αθλητισμός
Αριστείδης Καμάρας: Οι αναμνήσεις μου από το γήπεδο «Ρεκόρ»
Ένας «Κέρβερος» στα Πατήσια του 1924 – Μία παρέα γράφει αθλητική ιστορία
Πρόοδος Πατησίων: Μία παρέα το 1939 γράφει αθλητική ιστορία
«Ένωσις Αλυσίδας»: Οι αθλητικοί «γείτονες» των Μικρασιατών προσφύγων
Γ.Σ.Πατησίων: Αθλητική διέξοδος και κοινωνικό έργο στην πυκνοκατοικημένη περιοχή
Ένας καλός “Οιωνός” για το ερασιτεχνικό μπάσκετ και τον αθλητισμό
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος
