Στους ορυζώνες της Χαλάστρας – ertnews.gr

Λίγα χιλιόμετρα έξω από την πολύβουη πόλη της Θεσσαλονίκης απλώνονται τα χωράφια με τους μεγάλους ορυζώνες, που κατακλύζονται από τρείς ζωοδότες ποταμούς.

Η δημοσιογράφος της ΕΡΤ Ελένη Καμπάκη από τις αποθήκες του αγροτικού συνεταιρισμού στο Άδενδρο παρουσιάζει το χρυσάφι του κάμπου.

O Χρήστος Τσιχήτας Πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Οσπρίων, μιλά για τις ιδιαίτερες ποικιλίες που παράγονται στην περιοχή και γιατί υπερέχουν έναντι άλλων.

Η καλλιέργεια ρυζιού δεν μοιάζει με τις άλλες. Μπορεί να χρειάζεται μόνο ήλιο και νερό, αλλά κάθε έδαφος κρύβει τα δικά του πολύτιμα συστατικά, και στην προκειμένη περίπτωση η ιλύς των ποταμών κάνει την διαφορά. «Αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει είναι το έδαφος στο δέλτα μεταξύ του Αξιού, του Αλιάκμονα και του Λουδία και το μικροκλίμα της περιοχής».

Η καλλιέργεια έχει απαιτήσεις και η παραγωγή πέριξ του δέλτα καλύπτει το 75% των αναγκών της χώρας. Βουνά ρυζιού που παράγονται σε 260.000 – 300.000 στρέμματα με τις καλύτερες προδιαγραφές όπως αυτές ορίζονται από την Ε.Ε..  

Μπορεί να μην του φαίνεται αλλά το ρύζι τύπου Indica αρχικά είναι λευκό και έπειτα από επεξεργασία ο μακρύς ωοειδής ή επιμήκης κόκκος καταλήγει κίτρινος και περιζήτητος.  Υπάρχουν άλλοι δυο τύποι ρυζιού, η Καρολίνα και Ρονάλντο για διαφορετικές χρήσεις, σύμφωνα με τον κ. Τσιχήτα..

Σημαντικές ποσότητες κατευθύνονται σε εξαγωγές σε Μέση Ανατολή, Βαλκάνια, Ισραήλ, Ην. Αραβικά Εμιράτα, Ιορδανία, βόρειο Ευρώπη και Βρετανία.

Με νέα επενδυτικά σχέδια εκ των οποίων κάποια ήδη υλοποιούνται σε αποθηκευτικούς χώρους, ξήρανσης, και συντήρησης, οι καλλιεργητές προσδοκούν στην προβολή του προϊόντος σε συνεργασία με την Βαλένθια της Ισπανίας και σε νέες αγορές.

Όπως είπε ο κ. Τσιχήτας, το ρύζι της περιοχής παράγεται με τους αυστηρούς κανόνες της ΕΕ και είναι ασφαλέστερο από άλλα που προέρχονται από τρίτες χώρες.

Σημειώνεται ότι αδασμολόγητα ρύζια εισάγονται στην ΕΕ, με στόχο την επίτευξη ανταγωνιστικών τιμών. Αυτές όμως λειτουργούν εις βάρος των ευρωπαίων παραγωγών. Κράτη παραγωγής στην άπω ανατολή, όπως η Μιανμάρ και η Καμπότζη, διαθέτουν φτηνό προϊόν λόγω των άθλιων εργασιακών και μισθολογικών συνθηκών που επικρατούν, καθώς εκεί η διαμαρτυρία είναι άγνωστη λέξη, ενώ χρησιμοποιούν φάρμακα, τα οποία δεν έχουν την ευρωπαϊκή έγκριση.  

Καμπότζη και Μιανμάρ είναι δικαιούχοι του εμπορικού καθεστώτος της ΕΕ «Όλα εκτός από όπλα» (Everything But Arms -EBA), το οποίο καταργεί τους δασμούς στις εξαγωγές από τις δύο χώρες στην ΕΕ για να βοηθήσει στην άμβλυνση της φτώχειας.

Η επιβολή δασμών για περίοδο ενός έτους στα 175 Ευρώ/τόνο και προοδευτική απελευθέρωση σε διάστημα τριών ετών στα 150 και 125 Ευρώ αντίστοιχα, που εφάρμοσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις εισαγωγές ρυζιού Indica, προκάλεσε την αντίδραση των καθεστώτων.[1] Η Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου ΕΕ-Βιετνάμ (EVFTA) άνοιξε άνευ προηγουμένου ευκαιρίες για το βιετναμέζικο ρύζι, με πρώτη στις εισαγωγές την Ιταλία, ενώ ακολουθούν Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία και Σουηδία.[2] Η άρση των δασμών είναι ωφέλιμη μόνον μεταξύ ισοδύναμων και ισότιμων ανταγωνιστών σε δημοκρατικές και όχι καθεστωτικές χώρες.  

Αποτέλεσμα, το διεθνές εμπόριο ανθίζει και οι διακινητές του πλουτίζουν εις βάρος των αγροτών της Ευρώπης όταν αίρονται οι δασμοί σε χώρες με διαφορετικό παραγωγικό κόστος, ενώ οι κάτοικοι αυτών των δυο χωρών συνεχίζουν να ζούν στην ίδια κατάσταση. Επιπλέον, αντί τα εισαγόμενα να είναι κατά πολύ φθηνότερα, πωλούνται ακριβότερα στα ράφια των σούπερ μάρκετ.

Στις 6 Μαρτίου 2025 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε τον κανονισμό 4751/2025 που καθορίζει τον εισαγωγικό δασμό για ορισμένους τύπους αποφλοιωμένου ρυζιού σε 30 ευρώ ανά τόνο.   

[1] ^{Khmer Times, Cambodia rice exports to EU to be tariff-free from January 18, 2022, By Anthony McGonigle,  https://www.khmertimeskh.com/501006027/cambodia-rice-exports-to-eu-to-be-tariff-free-from-january-18/}

[2] ^{WTO, Exports of rice to EU increased sharply thanks to EVFTA,  https://wtocenter.vn/chuyen-de/19619-exports-of-rice-to-eu-increased-sharply-thanks-to-evfta-}