Τίλντα Σουίντον για Αλμοδοβάρ: «Πόσο παιχνιδιάρης είναι ο Πέντρο! Έχει μολυσματική περιέργεια» – Όσα είπε στη συνέντευξή της και το ΕΡΤNews

Η Τίλντα Σουίντον είναι μια καλλιτέχνιδα που μοιάζει με ζωντανό έργο τέχνης. Με την αιθέρια παρουσία της, την ευφυΐα και την ικανότητά της να μεταμορφώνεται (σ.σ. θυμήσου την παράσταση της στην Ελλάδα που άλλαζε τα κουστούμια από τις ταινίες του Παζολίνι), έχει καθιερωθεί ως μία από τις πιο ιδιαίτερες και συναρπαστικές ηθοποιούς του σύγχρονου κινηματογράφου. Κάθε της ερμηνεία μοιάζει σαν μια εξερεύνηση της ανθρώπινης ψυχής, γεμάτη βάθος, πρωτοτυπία και μυστήριο.

Η συνεργασία της με τον Πέδρο Αλμοδόβαρ, δύο δημιουργούς που μοιράζονται μια κοινή αγάπη για το χρώμα, την υπερβολή και τις δυνατές συναισθηματικές ιστορίες, ήταν εκρηκτική για ένα και μόνο λόγο: έπεισε τον Μαέστρο να δοκιμαστεί και στην αγγλική γλώσσα. Στην ταινία τους «Το Διπλανό Δωμάτιο», η Τίλντα ενσαρκώνει με μαεστρία δύο διαφορετικά πρόσωπα, με ευθραυστότητα και δύναμη. Η συνεργασία τους, από πολλούς έχει χαρακτηριστεί ως ένα ποίημα γεμάτο πάθος και τέχνη, που τιμά την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης φύσης.

Με αφορμή την έναρξη της σαιζόν των βραβείων, από την Ιαπωνία, φορώντας ένα κιμονό που προσομοίαζε σε κάτι αυτοσχέδιο, δέχτηκε ερωτήσεις από όλο τον κόσμο, μαζί και από το ΕΡΤNews, που τις διατυπώθηκαν υπό μορφή σύντμησης από τον συντονιστή.

Ο Πέδρο ανέφερε τη σκηνή όπου συμπληρώνετε ένα σταυρόλεξο και πώς του άρεσε η επιμονή σας να βρείτε τις σωστές απαντήσεις. Μπορείτε να μιλήσετε γι’ αυτή τη στιγμή;

Αυτό ήταν μία από τις μικρές προσθήκες που με άφησε ο Πέδρο να κάνω πάνω στο σενάριο. Το σταυρόλεξο δεν υπήρχε αρχικά στο σενάριο. Το πρότεινα εγώ γιατί ξέρω ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται σε αυτές τις καταστάσεις — που οδεύουν στο τέλος της ζωής — συχνά θέλουν να κρατούν το μυαλό τους ενεργό.

Ο Πέδρο αγάπησε την ιδέα και μου ζήτησε να δημιουργήσω κάτι. Έτσι, βρήκα ένα σταυρόλεξο, επέλεξα προσεκτικά τις ερωτήσεις και άλλες λεπτομέρειες, και βεβαιώθηκα ότι ήταν σχετικές με την ταινία. Σε μία από «τις ενδείξεις», υπάρχει μια αναφορά στο χρώμα κόκκινο, κάτι που ενθουσίασε τον Πέδρο.

Αυτό είναι ένα παράδειγμα του πόσο γενναιόδωρος είναι ο Πέδρο ως συνεργάτης. Είναι πολύ ακριβής, αλλά αν φέρεις μια ιδέα που ταιριάζει στο όραμά του, είναι πιο από ευτυχής να τη συμπεριλάβει.

Πώς ήταν η συνεργασία με την Τζούλιαν Μουρ;

Ήταν σαν να δουλεύω με μια από τις σπουδαιότερες του χώρου, που είναι όντως. Η Τζούλιαν είναι κάποια που μας φαίνεται γνώριμη σε όλους, επειδή οι ερμηνείες της έχουν υπάρξει τόσο εμβληματικές. Δεν είναι μόνο μια εξαιρετική ηθοποιός, αλλά είναι επίσης απίστευτα θερμή, προσγειωμένη και συνεργάσιμη.

Από τη στιγμή που συναντηθήκαμε, ήταν ξεκάθαρο ότι μοιραζόμαστε μια βαθιά εμπιστοσύνη, κάτι που έκανε τη συνεργασία μας εύκολη. Παίζοντας χαρακτήρες τόσο οικείους — τη Μάρθα και την Ίνγκριντ — απαιτείται αυτό το επίπεδο εμπιστοσύνης. Ο Πέδρο επίσης δημιουργεί μια ατμόσφαιρα όπου νιώθεις ασφάλεια, και τόσο η Τζούλιαν όσο και εγώ ανθίσαμε σε αυτό το πλαίσιο.

Υπήρχαν στιγμές που σκέφτηκα, ότι το να παρακολουθείς την Τζούλιαν να δουλεύει «Αυτό είναι ένα masterclass». Η ακρίβειά της, η αφοσίωσή της — ήταν εμπνευστική.

Πώς δημιουργεί ο Πέδρο τον συγκεκριμένο τόνο που χαρακτηρίζει το έργο του;

Ο Πέδρο έχει αυτή την μοναδική ικανότητα να κρατά πολλές τονικότητες ταυτόχρονα, χωρίς να αφήνει τη μία να καταπνίξει την άλλη. Οι ταινίες του μπορούν να είναι μελοδραματικές, κωμικές, τραγικές και τρυφερές ταυτόχρονα, αλλά ποτέ δεν αισθάνονται χαοτικές.

Στην ταινία, είναι εξαιρετικά ακριβής και ξέρει ακριβώς τι θέλει. Θα σε καθοδηγήσει προς μια συγκεκριμένη συναισθηματική ένταση. Αλλά ταυτόχρονα, εμπιστεύεται τους ηθοποιούς του να φέρουν την δική τους ενέργεια και αλήθεια στη σκηνή.

Δεν φοβάται επίσης να αλλάξει κατεύθυνση αν κάτι δεν λειτουργεί. Αυτή η ευελιξία είναι σπάνια στους σκηνοθέτες, ειδικά σε αυτούς τόσο καταξιωμένους όπως ο Πέδρο. Δημιουργεί μια ισορροπία ανάμεσα στον έλεγχο και την ελευθερία, και εκεί βρίσκεται η μαγεία του.

Έχετε πει παλαιότερα ότι δεν προσεγγίζετε τους ρόλους ως «χαρακτήρες», αλλά ως επεκτάσεις του εαυτού σας. Ήταν και εδώ το ίδιο;

Απολύτως. Για μένα, η υποκριτική δεν αφορά το να εφεύρεις έναν άνθρωπο από το μηδέν. Αφορά το να βρεις το κομμάτι του εαυτού μου που ταιριάζει με τον χαρακτήρα και να το ενισχύσεις.

Με τη Μάρθα, αυτό σήμαινε να συνδεθώ με τις δικές μου εμπειρίες γύρω από τη θνητότητα και την απώλεια. Με τη Μισέλ, ήταν για να εκφράσω τα συναισθήματα τύψης και λαχτάρας που όλοι κουβαλάμε με κάποιο τρόπο.

Νομίζω ότι ο Πέδρο το κατάλαβε αυτό για μένα, και γι’ αυτό συνδεθήκαμε τόσο καλά. Δεν θέλει τους ηθοποιούς να παίζουν ρόλους. Θέλει να ζουν το ρόλο. Γι’ αυτό οι ταινίες του φαίνονται τόσο ζωντανές.

Ποια είναι η σχέση σας με τον κινηματογράφο ως μέσο; Τον βλέπετε διαφορετικά τώρα από ό,τι στην αρχή της καριέρας σας;

Ο κινηματογράφος ήταν πάντα για μένα ένας τόπος μεγάλης οικειότητας. Είναι ένας χώρος όπου μπορώ να εξερευνήσω πράγματα που δεν μπορώ στην πραγματική ζωή — συναισθήματα, εμπειρίες, συνδέσεις.

Όταν άρχισα, ένιωθα περισσότερο θαυμασμό για το μέσο και τη δύναμή του. Τώρα, νιώθω πιο στο σπίτι μου σ’ αυτό. Το βλέπω ως ένα εργαλείο επικοινωνίας, έναν τρόπο να φτάσω στους ανθρώπους και να μοιραστώ κάτι πολύ προσωπικό.

Η συνεργασία με σκηνοθέτες όπως ο Πέδρο με θυμίζει γιατί ερωτεύτηκα τον κινηματογράφο στην αρχή. Είναι για τη σύνδεση, για το να βλέπεις και να βλέπεις.

Πώς ήταν να μπεις στον κόσμο του Πέδρο, ειδικά ως κάποια που θαυμάζει τη δουλειά του για τόσα χρόνια;

Ήταν σαν να μπαίνω σε ένα όνειρο. Είμαι θαυμάστρια της δουλειάς του Πέδρο εδώ και χρόνια, οπότε το να συνεργαστώ μαζί του αρχικά φάνηκε σουρεαλιστικό. Τα σετ του είναι μελετημένα με κάθε λεπτομέρεια, και κάθε στοιχείο — από τα χρώματα μέχρι τα αντικείμενα — έχει έναν σκοπό.

Νιώθεις ότι μπαίνεις σε μια άλλη διάσταση, όπου κάθε στοιχείο έχει νόημα. Αυτό είναι τρομακτικό στην αρχή, αλλά ο Πέδρο είναι τόσο φιλόξενος που γρήγορα νιώθεις άνετα. Έχει αυτή την απίστευτη ικανότητα να δημιουργεί ένα περιβάλλον στο οποίο νιώθεις και προκλημένος και υποστηριγμένος.

Η ταινία πραγματεύεται θέματα γύρω από τη θνητότητα και την παρακαταθήκη. Το να δουλέψεις πάνω σε αυτήν σε έκανε να σκεφτείς αυτά τα θέματα στη δική σου ζωή;

Οπωσδήποτε. Η θνητότητα είναι κάτι που όλοι σκεφτόμαστε, αλλά είναι εύκολο να το παραμερίσουμε στην καθημερινότητα. Αυτή η ταινία με ανάγκασε να αντιμετωπίσω αυτές τις ερωτήσεις με πιο βαθύ τρόπο.

Τι αφήνουμε πίσω; Πώς θέλουμε να μας θυμούνται; Αυτές είναι μεγάλες ερωτήσεις, και μπορεί να είναι συντριπτικές. Αλλά ο Πέδρο τις χειρίζεται με τόση χάρη και ανθρωπιά που δεν ήταν βαρύ — ήταν διαφωτιστικό.

Αποχώρησα από την ταινία με μια βαθύτερη εκτίμηση για την ευθραυστότητα της ζωής και τη σημασία της αγάπης και της σύνδεσης.

Οι ταινίες του Πέδρο συνήθως ασχολούνται με δυναμικές γυναίκες. Πώς βλέπεις τις Μάρθα και Μισέλ στο πλαίσιο αυτής της παράδοσης;

Ο Πέδρο έχει μια απίστευτη ικανότητα να γράφει πολύπλοκες, πολυδιάστατες γυναίκες. Η Μάρθα και η Μισέλ είναι και οι δύο δυνατές, αλλά η δύναμή τους προέρχεται από πολύ διαφορετικά μέρη.

Η δύναμη της Μάρθας είναι ήσυχη και ανθεκτική. Είναι κάποια που έχει αντέξει την απώλεια αλλά εξακολουθεί να βρίσκει τρόπους να φροντίζει τους άλλους. Η Μισέλ, από την άλλη, είναι πιο ανοιχτά ευάλωτη, αλλά υπάρχει μια δύναμη στην προθυμία της να αντιμετωπίσει τις τύψεις της.

Το καταπληκτικό είναι ότι ο Πέδρο δεν περιορίζει τους γυναικείους χαρακτήρες του σε κλισέ. Είναι μπερδεμένοι, περίπλοκοι και τόσο βαθιά ανθρώπινοι. Γι’ αυτό η δουλειά του αντηχεί σε τόσους πολλούς ανθρώπους, ειδικά στις γυναίκες.

Ποιο είναι το ένα πράγμα στον Πέδρο που σε εξέπληξε κατά τη διάρκεια της συνεργασίας σας;

Πόσο παιχνιδιάρης είναι! Οι ταινίες του είναι τόσο πλούσιες και γεμάτες υποστρώματα (σ.σ. έρευνας) που περιμένεις να είναι αυτός ο απίστευτα σοβαρός άνθρωπος. Και ενώ είναι πολύ στοχαστικός και μεθοδικός, έχει επίσης εξαιρετικό χιούμορ και αγαπάει να γελάει.

Είναι επίσης απίστευτα περίεργος. Πάντα κάνει ερωτήσεις, πάντα εξερευνά. Αυτή η περιέργεια είναι μολυσματική και έκανε όλη τη διαδικασία να μοιάζει με δημιουργική περιπέτεια.

Και η ενέργειά του είναι τεράστια — είναι ακούραστος. Μπορεί να περάσει από απόλυτη συγκέντρωση σε αστεία και να ξεσπάσει σε γέλια σε δευτερόλεπτα. Είναι χαρά να βρίσκεσαι γύρω του.

Υπάρχει μια αγαπημένη στιγμή ή ανάμνηση από το σετ;

Υπάρχει μια στιγμή προς το τέλος των γυρισμάτων όταν ο Πέδρο συγκέντρωσε όλη την ομάδα και μας ευχαρίστησε προσωπικά. Ήταν τόσο συγκινητικό γιατί μπορούσες να καταλάβεις πόσο εκτιμούσε την προσφορά του καθενός.

Για μένα, αυτό συνοψίζει ποιος είναι ο Πέδρο — κάποιος που βλέπει την αξία σε κάθε λεπτομέρεια, σε κάθε άνθρωπο. Μου έκανε να συνειδητοποιήσω ότι αυτό δεν ήταν απλά μια δουλειά για αυτόν — ήταν μια βαθιά προσωπική έκφραση.

Αυτή η ευγνωμοσύνη και ταπεινότητα είναι σπάνιες σε κάποιον τόσο καταξιωμένο όπως ο Πέδρο, και είναι κάτι που θα θυμάμαι πάντα.

Η Τίλντα Σουίντον, μέσα από την εμπειρία της συνεργασίας με τον Πέδρο Αλμοδόβαρ, παρουσίασε τη δύναμη της σύνδεσης, την εσωτερική αναζήτηση και την ανθρωπιά που διαπνέει τα έργα του, ενώ εστιασμένη στο «διπλανό δωμάτιο» περιγράφει την εμπειρία της από την τραγική πορεία ενός ατόμου που έρχεται αντιμέτωπο με την πραγματικότητα της απώλειας και της μοναξιάς.

Όπως η Σουίντον εξηγεί, η έννοια της θνητότητας και της κληρονομιάς είναι κάτι που όλοι μας αναλογιζόμαστε, αλλά η εστίαση της στο πως την αντιμετωπίζουμε με τρυφερότητα και ειλικρίνεια, έκανε τη συζήτηση ακόμα πιο ουσιαστική.

«Το Διπλανό Δωμάτιο» είναι μόλις μια πόρτα μακριά σας, στον πλησιέστερο κινηματογράφο. Προσέξτε μόνο αν η πόρτα αυτή είναι ανοιχτή (σ.σ. θα καταλάβετε μόλις δείτε την ταινία).