Η λεπτή ισορροπία ανάμεσα σε Τραμπ και Ζελένσκι

Μία εντελώς διαφορετική συνάντηση στο Λονδίνο από εκείνη στο Οβάλ Γραφείο με τον Ντόναλντ Τραμπ πριν λίγες ώρες είχαν ο Κιρ Στάρμερ και ο Ουκρανός πρόεδρος.

Ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι έφυγε λίγο πριν τις 21:00 ώρα Ελλάδας από τη Ντάουνινγκ Στριτ αφού έμεινε πάνω από μιάμιση ώρα. Μάλιστα ο Κιρ Στάρμερ βγήκε έξω για δεύτερη φορά στο πεζοδρόμιο έξω από την πρωθυπουργική κατοικία και τον ξεπροβόδισε μέχρι το αυτοκίνητο του, τον αγκάλιασε ξανά και του κούνησε το χέρι. Αυτές οι κινήσεις έχουν τη σημασία τους καθώς υπογραμμίζουν ένα τελείως διαφορετικό μήνυμα από αυτό που είδαμε στο Λευκό Οίκο με τον Πρόεδρο Τραμπ.

Ανταπόκριση από το Λονδίνο: Ευδοξία Λυμπέρη

Το μήνυμα του Κιρ Στάρμερ είναι «στεκόμαστε στο πλευρό σας για όσο χρειαστεί». Αυτό εξέφρασαν οι δύο άντρες μπροστά στις κάμερες. Δεν υπήρχε καμία αναφορά στον Ντόναλντ Τραμπ, ούτε και υπήρχε τέτοια πρόθεση. Αντίθετα, ήταν μια προσπάθεια να εκφραστεί ζεστασιά και αλληλεγγύη μεταξύ δύο εθνών.

Ο Ζελένσκι εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς το Ηνωμένο Βασίλειο για τη στήριξη του, τονίζοντας τους βαθείς ιστορικούς δεσμούς μεταξύ των δύο εθνών. Ο Στάρμερ, από την πλευρά του, χρησιμοποίησε γνώριμες διπλωματικές φράσεις όπως «διαρκής ειρήνη» και «κυριαρχία». Αυτά τα λόγια, που έχουμε ακούσει συχνά τα τελευταία δύο χρόνια, αποκτούν τώρα νέο βάρος δεδομένου του σημερινού διπλωματικού σκηνικού.

Η ανταλλαγή αυτή υπογράμμισε τη συνεχιζόμενη δέσμευση μεταξύ των δύο εθνών. Καθώς η διπλωματία συνεχίζεται, όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στις επικείμενες συναντήσεις—και στο εάν θα προκύψουν σημαντικές εξελίξεις για το μέλλον της Ουκρανίας.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν ωστόσο ο «ελέφαντας στο δωμάτιο», δεδομένου του κρίσιμου ρόλου του στο μέλλον της Ουκρανίας. Ίσως αυτή δεν ήταν η κατάλληλη στιγμή να τεθεί το ζήτημα, ειδικά τη στιγμή που ο πρόεδρος Ζελένσκι μόλις έφτασε. Ωστόσο, είναι σαφές ότι όλοι το σκέφτονται: η σχέση μεταξύ των δύο προέδρων και το πώς μπορεί να αποκατασταθεί. Αυτή είναι μια πρόκληση που ο Κιρ Στάρμερ και άλλοι σύμμαχοι πιθανά θα προσπαθήσουν να διαχειριστούν.

Γνωρίζουμε ότι ο Στάρμερ είχε τηλεφωνική επικοινωνία το βράδυ του Σαββάτου, αμέσως μετά τη συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο. Η ομάδα του επιμένει ότι προσπαθεί να διατηρήσει καλές σχέσεις και με τους δύο ηγέτες. Ο πρόεδρος Ζελένσκι ήρθε εδώ για μια συνάντηση που οργανώθηκε βιαστικά. Ο Στάρμερ βρίσκεται σε μια λεπτή ισορροπία: πρέπει να διατηρήσει μια ισχυρή σχέση με τον πρόεδρο Τραμπ, ενώ παράλληλα επιβεβαιώνει την ακλόνητη υποστήριξή του στην Ουκρανία και τον πρόεδρό της.

Μάλιστα, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ουκρανία υπέγραψαν δάνειο ύψους 2,26 δισ. λιρών για τη στήριξη των αμυντικών δυνατοτήτων του Κιέβου.

Τα επόμενα Βήματα

Στην αίθουσα του Υπουργικού Συμβουλίου, νωρίτερα οι δύο ηγέτες συζήτησαν τις συνέπειες της συνάντησης Τραμπ-Ζελένσκι και σχεδίασαν τα επόμενα βήματα, τη διαχείριση της κρίσης μεταξύ Ουκρανίας και ΗΠΑ, τις πιθανές διπλωματικές λύσεις αλλά και τις προοπτικές για το ειρηνευτικό σχέδιο.

Σήμερα, Κυριακή (2/3) είναι μια κρίσιμη ημέρα, με μια προγραμματισμένη συνάντηση του Ζελένσκι με τον Βασιλιά Κάρολο και, αργότερα, τη σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών. Το μεγάλο ερώτημα είναι αν τα ευρωπαϊκά έθνη θα δεσμευτούν να παρέχουν κάποιου είδους εγγύηση ασφαλείας, εάν η Ουκρανία προχωρήσει προς μια ειρηνευτική διαδικασία.

Ένας από τους βασικούς στόχους του Στάρμερ στην Ουάσιγκτον ήταν να ενισχύσει τη στήριξη προς την ουκρανική κυριαρχία. Ωστόσο, αυτό το ζήτημα δεν συζητήθηκε εκτενώς στη συνάντηση του Οβάλ Γραφείου και δεν υπήρξε καμία ένδειξη προόδου όσον αφορά τη θέση των ΗΠΑ σε αυτό. Η πρόκληση παραμένει: κάποιοι εντός της βρετανικής κυβέρνησης πιστεύουν ότι με το να μπλοκάρουν τη πρόσβαση της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, παίζουν το παιχνίδι του Πούτιν. Από την άλλη, κάποιοι υποστηρίζουν ότι η πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας συνέβη ακριβώς επειδή η Ουκρανία πλησίαζε το ΝΑΤΟ.

Είναι σίγουρα μία λεπτή ισορροπία, αλλά η κυριαρχία της Ουκρανίας, είναι κάτι στο οποίο το Ηνωμένο Βασίλειο πιστεύει ακράδαντα και το οποίο πιθανώς ο Στάρμερ παρουσίασε στον πρόεδρο Τραμπ. Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι το μήνυμα του είχε αντίκτυπο. Ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζον Μπόλτον, δήλωσε στο BBC αυτή την εβδομάδα ότι αν ο Στάρμερ καταφέρει να πείσει τις ΗΠΑ να υποστηρίξουν πλήρως την ουκρανική κυριαρχία, τότε θα άξιζε το Νόμπελ Ειρήνης.

Το καινούργιο όμως στοιχείο είναι η πρόσκληση της Τουρκίας στη σημερνή κρίσιμη σύνοδο για την άμυνα και τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.

Η κίνηση αυτή είναι ένας διπλωματικός ελιγμός του Κιρ Στάρμερ, μετά την άρνηση των ΗΠΑ για εγγυήσεις. Στη σύνοδο του Λονδίνου για την Ουκρανία και την ευρωπαϊκή ασφάλεια, θα εκπροσωπηθεί και η Τουρκία από τον υπουργό εξωτερικών Χακάν Φιντάν, μετά από τηλεφωνική συνομιλία που είχε ο Κιρ Στάρμερ με τον Τούρκο πρόεδρο.

Στόχος φαίνεται να είναι η στήριξη του ειρηνευτικού σχεδίου από την Τουρκία καθώς ο Φιντάν θα επιβεβαιώσει τη δέσμευση της Άγκυρας για την εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία της Ουκρανίας και θα επαναλάβει την προσφορά του να φιλοξενήσει ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας.