Λίγες ημέρες πριν την κρίσιμη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου για την αναθεώρηση του Χωροταξικού σχεδιασμού, η επικεφαλής των μελετητών προκαλεί – και πάλι – με δηλώσεις της για την Κρήτη.
Φαίνεται πως για την κα Ουρανία Κλουτσινιώτη, δεν της ήταν αρκετό που “οραματίστηκε” την δημιουργία Βιομηχανικού Πάρκου στο τουριστικό θέρετρο του Μαραθίου, ούτε που οι προτάσεις της μελέτης για την αναθεώρηση του Χωροταξικού έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, καθώς σε πλείστα σημεία καταγράφουν μιαν δήθεν κατάσταση που είναι τελείως άσχετη με την πραγματικότητα.
(Για παράδειγμα, στην “μελέτη”, το Ακρωτήρι Χανίων – με μια ξενοδοχειακή μονάδα και κάποια ενοικιαζόμενα – χαρακτηρίζεται ως “κορεσμένο” τουριστικά).
Έτσι η επικεφαλής της ομάδας μελέτης για την αναθεώρηση του Χωροταξικού πλαισίου της Κρήτης, “ξαναχτυπά” με δηλώσεις της στην ¨”Καθημερινή” στις 17 Οκτωβρίου, λίγες ημέρες πριν την συνεδρίαση της 29ης Οκτωβρίου, του Περιφερειακού Συμβουλίου Κρήτης για το θέμα αυτό.
Στις δηλώσεις της στην εφημερίδα, η κα Κλουτσινιώτη περιγράφει το “όραμά” της για την (τουριστική) ανάπτυξη των χωριών στους ορεινούς όγκους μέσω του μονοπατιού Ε4. Όμως και εδώ φάσκει και αντιφάσκει καθώς δεν μπαίνει στον κόπο να εξηγήσει πως συνδέεται αυτό το “όραμα” με την γνωστή ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις ίδιες περιοχές.
Επιπλέον, δεν χάνει την ευκαιρία να δείξει τις απόψεις της για την Κρήτη, που φανερώνουν την πλήρη άγνοιά της για την πραγματικότητα στο νησί.
Στο ένα σημείο και με αφορμή το θέμα της διασύνδεσης των εκπαιδευτικών – ερευνητικών ιδρυμάτων με την τοπική κοινωνία, δεν διστάζει να χαρακτηρίσει τους Κρητικούς – ούτε λίγο ούτε πολύ – ως “αμόρφωτους” λέγοντας παντελώς αστήρικτα και αυθαίρετα, ότι “«Ο δείκτης του μορφωτικού επιπέδου στην Κρήτη είναι χαμηλότερος από τον μέσο όρο της Ελλάδας. Ποιος τόπος όμως μπορεί να αναπτυχθεί σωστά όταν έχει χαμηλό μορφωτικό επίπεδο;»
Σε άλλο σημείο και προκειμένου να στηρίξει την άποψή της περί “υπερκορεσμένης τουριστικά” Κρήτης, λέει πως “δυτικά των Χανίων έχουν γίνει 15 μονάδες των 1.000 κλινών” !
Και το “ρεσιτάλ” της μελετήτριας, κορυφώνεται με την δήλωση πως “Ο κάμπος της Μεσαράς, που είναι το πιο εύφορο κομμάτι της Κρήτης, έχει ο μισός καταληφθεί από φωτοβολταϊκά.” !
Δεν γνωρίζουμε αν η κα Κλουτσινιώτη θα παραστεί στην συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, αλλά – εαν παραστεί – καλό θα ήταν να την ενημερώσουν για την πραγματικότητα στο νησί, συνδυάζοντάς το με επισκέψεις στα….φωτοβολταικά της Μεσαράς και στις 15 ξενοδοχειακές μονάδες των 1000 κλινών δυτικά των Χανίων.
Δείτε τι δήλωσε στην “Καθημερινή”
«Δώσαμε έμφαση σε μια ολοκληρωμένη προγραμματική παρέμβαση για να αντιμετωπίσουμε το τεράστιο πρόβλημα της Κρήτης, που είναι η ερήμωση του ορεινού όγκου», λέει στην «Κ» η αρχιτέκτων-πολεοδόμος Ράνια Κλουτσινιώτη, επικεφαλής της πολυπληθούς ομάδας των μελετητών του περιφερειακού πλαισίου. «Εχουμε την τύχη να υπάρχει στα ορεινά της Κρήτης ένα υπέροχο μονοπάτι, μήκους 500 χιλιομέτρων. Πρόκειται για το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4 που ξεκινά από το Καστέλλι Κισσάμου, περνά από τα Λευκά Ορη, τον Ψηλορείτη, τη Δίκτη και καταλήγει στη Ζάκρο, και το οποίο αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες Ελληνες και ξένους περιπατητές. Κατά μήκους του υπάρχουν μικρά αστικά κέντρα, παραδοσιακοί οικισμοί μοναδικού κάλλους, αρχαιολογικοί χώροι και ένα υπέροχο τοπίο. Σκεφθήκαμε λοιπόν να χρησιμοποιήσουμε το μονοπάτι αυτό, προκειμένου να αποφορτίσουμε τις προβληματικές ζώνες της βόρειας ακτογραμμής του νησιού».
Οι πολεοδόμοι ανέπτυξαν την ιδέα της μετατροπής του μονοπατιού σε «άξονα ανάπτυξης». Αν αναγνωριστεί από την Περιφέρεια ως τέτοιο, αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να κατευθυνθούν εκεί τα επόμενα χρόνια πόροι για την ενίσχυσή του. «Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάποια μικρά αστικά κέντρα, που σήμερα μαραζώνουν, πάνω στα οποία θα μπορούσαμε να “εξαρτήσουμε” οικισμούς και επιμέρους στοιχεία (λ.χ., αρχαιολογικούς χώρους). Και να κάνουμε μια μεγάλη προπαγάνδα για την παραγωγή τους, όχι μόνο την αγροτική, αλλά και την πολιτιστική, την υλική και την άυλη, από τη μουσική έως την κουζίνα».
Πρόταση χρηματοδότησης
Το πλαίσιο προτείνει κατ’ αρχήν να χρηματοδοτηθεί η ιδέα αυτή από το ΠΕΠ Κρήτης (άξονας Αγροτική Ανάπτυξη), με 38,5 εκατ. ευρώ, για την επόμενη 15ετία, μέσω του οποίου θα είναι δυνατό, εκτός των άλλων, να λαμβάνουν ενισχύσεις οι γεωργοκτηνοτρόφοι για να μετατρέψουν τα εντός των εγκαταλειμμένων σήμερα οικισμών παραδοσιακά κτίσματά τους σε αγροτουριστικά καταλύματα.
Ενα ακόμα πολύ ενδιαφέρον σημείο της μελέτης αφορά την ενσωμάτωση της παραγόμενης στο νησί γνώσης. «Ο δείκτης του μορφωτικού επιπέδου στην Κρήτη είναι χαμηλότερος από τον μέσο όρο της Ελλάδας. Ποιος τόπος όμως μπορεί να αναπτυχθεί σωστά όταν έχει χαμηλό μορφωτικό επίπεδο;», λέει η κ. Κλουτσινιώτη. «Και ενώ υπάρχουν στο νησί τρία σημαντικά ερευνητικά ιδρύματα, αυτά δεν αφήνουν το “αποτύπωμά” τους στον πληθυσμό της Κρήτης. Δεν θα πρέπει να υποστηριχθεί η χρηματοδότηση καινοτόμων ερευνητικών δράσεων από τα ιδρύματα αυτά στην Κρήτη; Εν πάση περιπτώσει, εμείς προτείνουμε να δημιουργηθεί στο Ρέθυμνο ένα κέντρο πολιτιστικής και περιβαλλοντικής πληροφόρησης για όλο το νησί».
Το προηγούμενο πλαίσιο
Το πρώτο περιφερειακό χωροταξικό πλαίσιο της Κρήτης θεσπίστηκε το 2003. «Ηταν ένα καλό πλαίσιο και είναι εντυπωσιακό πόσο το αγνόησαν. Τα γενικά πολεοδομικά σχέδια των δήμων ακολούθησαν τους δικούς τους δρόμους, προέβλεψαν νέες επεκτάσεις στα σχέδια πόλης κ.λπ. Το αποτέλεσμα είναι ότι σήμερα έχουμε μια τεράστια εκτός σχεδίου δόμηση στο βόρειο τμήμα του νησιού και μια νέου τύπου δόμηση στο νότιο κομμάτι: τα φωτοβολταϊκά πάρκα. Ο κάμπος της Μεσαράς, που είναι το πιο εύφορο κομμάτι της Κρήτης, έχει ο μισός καταληφθεί από φωτοβολταϊκά. Ανάλογη είναι η κατάσταση και στον τουρισμό: από το 2003 έως το 2013 ιδρύθηκαν πάνω από 30 νέες μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες άνω των 500 κλινών, όλες στον βόρειο άξονα. Σε μια περιοχή που ήταν κάπως παρθένα, δυτικά των Χανίων, έχουν γίνει 15 μονάδες των 1.000 κλινών. Η στρεβλή τουριστική ανάπτυξη συνεχίζεται, παρότι και το προηγούμενο και το νέο χωροταξικό ζητά ήπια ανάπτυξη, μικρές μονάδες, συνδυασμένες με τον αγροτικό τομέα. Η Κρήτη δεν χρειάζεται ούτε νέα μεγάλα ξενοδοχεία, ούτε τουριστικά χωριά, είναι υπερκορεσμένη».
Ναπ.Σ.
