Ενημερωτικό σημείωμα για τον ΟΠΕΚΕΠΕ
Τι είναι ο ΟΠΕΚΕΠΕ;
Ο Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ), ιδρύθηκε το 2001, με κύριο στόχο – εκτός των λοιπών αρμοδιοτήτων του- να καταβάλλει έγκαιρα, σωστά και με διαφάνεια τις αγροτικές ενισχύσεις που χορηγούνται από την ΕΕ με βάση την ΚΑΠ.
Πόσα χρήματα διαχειρίζεται ο ΟΠΕΚΕΠΕ και ποιοι είναι δικαιούχοι;
Τα χρήματα που διαχειρίζεται ετησίως, ως αγροτικές ενισχύσεις, κυμαίνονται από 2,8 έως 3 δις ευρώ. Δικαιούχοι είναι κυρίως γεωργοί, κτηνοτρόφοι, μελισσοκόμοι αλλά και μεταποιητές αγροτικών προϊόντων
Πόσοι είναι οι δικαιούχοι;
Για το 2023 ανέρχονται, οι δηλώσεις που υποβλήθηκαν στο ΟΣΔΕ ξεπέρασαν τις 640.000 και από αυτούς κρίθηκαν δικαιούχοι της προκαταβολής οι 538.768.
Γιατί ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ζήτησε την παραίτηση του ΔΣ ΟΠΕΚΕΠΕ ;
Δεδομένων των λαθών που έγιναν στην πληρωμή της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης στις 27 Οκτωβρίου 2023, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ζήτησε την παραίτηση της Διοίκησης. Είναι μια ακόμη πληρωμή προς τους αγρότες με λάθη, παραλείψεις και αστοχίες που έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά λάθος πληρωμών, αλλά και κατά σύστημα παραλείψεων της παρούσας διοίκησης για την αποφυγή τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, στην καρτέλα των παραγωγών απουσιάζει η αιτιολόγηση και ο τρόπος υπολογισμού του ποσού της ενίσχυσης. Οι λάθος πληρωμές της 27ης Οκτωβρίου 2023, έγιναν παρά τη συστηματική και αδιάκοπη βοήθεια από την πλευρά του ΥπΑΑΤ (πέραν του δέοντος θα έλεγε κανείς), ώστε να ενισχυθεί η προσπάθεια που ξεκίνησε επί υπουργίας Γιώργου Γεωργαντά, για πλήρη ένταξη του συστήματος πληρωμών στο gov.gr, κάτι που δεν υποστηρίχθηκε επαρκώς από τη διοίκηση Σημανδράκου (η επιλογή έγινε τον Ιούλιο του 2022 με διαδικασίες ΑΣΕΠ). Παράλληλα στο διάστημα του τελευταίου έτους έχουν καταγραφεί πολλές, αδικαιολόγητες εκκρεμότητες διοικητικής και οργανωτικής φύσεως στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Γιατί αντιδρούν οι κτηνοτρόφοι, αγρότες και μελισσοκόμοι;
Γιατί η πληρωμή ήταν κακή. Έγιναν λάθη και είναι φυσιολογικό να υπάρχει διάχυτη η αίσθηση της αδικίας. Παράλληλα τα χρήματα που έλαβαν ήταν λιγότερα από κάθε άλλη φορά.
Γιατί είναι λιγότερα τα χρήματα φέτος ;
Η μείωση κατά, περίπου 20%, στην καταβολή της βασικής ενίσχυσης στη νέα ΚΑΠ είναι προϊόν διαπραγμάτευσης της ηγεσίας του ΥπΑΑΤ την περίοδο του 2021. Η συνολική βασική ενίσχυση που προβλέπεται για το 2023 είναι 829 εκ εύρω έναντι 1.068 εκ ευρώ το 2022. Η διαφορά των 239 εκ ευρώ έχει μεταφερθεί στην αναδιανεμητική ενίσχυση, τις νέες συνδεμένες ενισχύσεις και τα τομεακά προγράμματα και θα καταβληθεί αργότερα.
Φέτος πόσα χρήματα θα κατανεμηθούν στους δικαιούχους; Πόσα έμειναν μέχρι την τελική πληρωμή;
Από τα 829 εκ. ευρώ που (με βάση τη μείωση που προέκυψε ως αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης του 2021) ήταν η βασική ενίσχυση, ενεργοποιήθηκαν από τη Διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ τα 741 εκ. ευρώ, δηλαδή 88 εκατ. λιγότερα από τα προβλεπόμενα. Που σημαίνει ότι οι δικαιούχοι γεωργοί, κτηνοτρόφοι και επιχειρήσεις του κλάδου, έλαβαν 88 εκατ. ευρώ λιγότερα από τα αρχικώς προγραμματισμένα, χωρίς καμία εύλογη εξήγηση. Από τα 741 εκατ. που ενεργοποιήθηκαν, καταβλήθηκαν ως προκαταβολή το 70%, ήτοι 518 εκ. ευρώ, ενώ τελικώς πιστώθηκαν στους δικαιούχους μόνο τα 488,5 εκ. ευρώ, δημιουργώντας εύλογες αμφιβολίες για την νόμιμη και προς το συμφέρον των δικαιούχων πληρωμή των ενωσιακών ενισχύσεων. Είναι σημαντικό ότι ο πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ, ακόμα και στη διευκρινιστική του ανακοίνωση της 1/11/2023, αποκρύπτει πλήρως το γεγονός της απώλειας των 88 εκατ. ευρώ που προκύπτει από την ενεργοποίηση της βασικής ενίσχυσης, ούτε δίνει επαρκείς πληροφορίες στους δικαιούχους για το πώς έχει γίνει ο υπολογισμός της ενίσχυσης.
Με ποιο τρόπο έγινε ο έλεγχος για την κατανομή δικαιωμάτων για βοσκότοπο χωρίς ζώα;
Θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον να πει ο Οργανισμός αν έγινε καθολικός ή όχι έλεγχος και ποια κριτήρια ακολούθησε για το πώς προκύπτουν τα 6.000 ΑΦΜ τα οποία σύμφωνα με τον ΟΠΕΚΕΠΕ δημιούργησαν τεχνητές συνθήκες για τη λήψη κοινοτικών ενισχύσεων. Είναι μόνο 6.000 ή υπάρχουν περισσότερες περιπτώσεις; Ο έλεγχος ήταν δειγματοληπτικός ή καθολικός; Θα βρεθούν κι άλλες περιπτώσεις πέραν των 6.000;
Υπάρχουν εκκρεμότητες σε πληρωμές του ΟΠΕΚΕΠΕ πλην της εξόφλησης της βασικής ενίσχυσης, η οποία σε τι ύψος ανέρχεται;
Η εξόφληση της βασικής ενίσχυσης, που πρέπει να γίνει μέχρι το τέλος του έτους ισοδυναμεί με την καταβολή 223 εκατ. ευρώ. Επίσης πρέπει να ενεργοποιηθεί η πληρωμή των οικολογικών σχημάτων (425 εκατ. ευρώ) με προκαταβολή αντιστοίχως έως 70% και εξόφλησή τους έως τον Ιούνιο.
Παραιτήθηκε το ΔΣ; Όλο το ΔΣ; Τι σχεδιάζει να πράξει η ηγεσία του ΥπΑΑΤ;
Έχουν παραιτηθεί όλοι πλην του προέδρου Βαγγέλη Σημανδράκου. Θα κάνουμε ό,τι προβλέπει ο νόμος για την απομάκρυνση του. Με τη νέα προσωρινή διοίκηση και τις αναγκαίες ανακατατάξεις θα καταβληθεί εργώδης και συστηματική προσπάθεια για να ανταποκριθεί ο Οργανισμός στον προορισμό του που δεν είναι άλλος από τις σωστές, έγκαιρες και με διαφάνεια πληρωμές στους αγρότες μας.
Υπάρχουν οργανωμένες αντιδράσεις μέχρι αυτή την ώρα από εμπλεκόμενους ;
Υπάρχουν διαμαρτυρίες δικαιούχων από όλη την Ελλάδα, επειδή νιώθουν ότι έχουν αδικηθεί. Βρίσκεται σε εξέλιξη κύμα αντιδράσεων στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και η Πανελλήνια Ένωση Φορέων Αγροτικών Υπηρεσιών (ΠΕΦΑΣΥ) που εκπροσωπεί περί τα 150 ΚΥΔ (Κέντρα Υποδοχής Δηλώσεων) μέσα από τα οποία έχουν υποβληθεί πάνω από 150.000 αιτήσεις δικαιούχων. Όλοι στοχοποιούν τη διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ και συγκεκριμένα τον πρόεδρό του. Μάλιστα η ΠΕΦΑΣΥ έχει στείλει εξώδικο στον πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ ενώ εκατοντάδες γεωργοί και κτηνοτρόφοι ετοιμάζονται να προσφύγουν σε ένδικα μέσα. Παράλληλα η Γενική Συνέλευση της Ομοσπονδία Κτηνοτρόφων Θεσσαλίας στη συνεδρίασή της στις 31/10/23, αποφάσισε την προσφυγή στη Δικαιοσύνη για τα λάθη στην προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης. Αντίστοιχα υπάρχουν έντονες διαμαρτυρίες και από κτηνοτρόφους της Ηπείρου.
Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ διατηρούσε στην Κοζάνη και μελετητικό γραφείο. Συνάδει η λειτουργία του γραφείου με τη θέση του προέδρου στον συγκεκριμένο Οργανισμό;
Υπάρχουν καταγγελίες, που συνοδεύονται από φωτογραφίες, που είδαν το φως της δημοσιότητας. Κι εμείς ενημερωθήκαμε για το συγκεκριμένο θέμα από τα ΜΜΕ. Έχουν φτάσει στο υπουργείο καταγγελίες και για άλλα θέματα, οι οποίες θα διερευνηθούν νομικά. Θα κινηθούμε όπως προβλέπει ο νόμος, αλλά πάντα υπάρχει και το ηθικό ζήτημα.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ στην ανακοίνωσή του (1/11/2023) αφήνει αιχμές εναντίον του ΥπΑΑΤ για καθυστερήσεις στην έκδοση αποφάσεων. Τι έχει συμβεί;
Σύμφωνα με το Στρατηγικό Σχέδιο της νέας ΚΑΠ, και τις εσωτερικές διαδικασίες του ΥπΑΑΤ, για την έκδοση υπουργικής απόφασης που σχετίζεται με ενισχύσεις, είναι απαραίτητη η σύμφωνη γνώμη και του ΟΠΕΚΕΠΕ. Κατά την διαδικασία έκδοσης των αποφάσεων αυτών ο χρονικός μέσος όρος απάντησης του ΟΠΕΚΕΠΕ στο υπουργείο ξεπερνούσε τους δύο μήνες και σε κάποιες περιπτώσεις τους πέντε και τους έξι μήνες. Πολλές φορές χρειάσθηκε η παρέμβαση μέλους της πολιτικής ηγεσίας για να απαντήσει ο Οργανισμός και να προχωρήσει η έκδοση υπουργικών αποφάσεων. Και όλα αυτά εννοείται πως αποδεικνύονται
Υπάρχει αισιοδοξία στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ για την πορεία του Οργανισμού μετά την απομάκρυνση και του προέδρου;
Ναι. Η ηγεσία του ΥπΑΑΤ είναι έτοιμη να τοποθετήσει νέα προσωρινή διοίκηση. Πρόθεση της ηγεσίας του ΥπΑΑΤ είναι να οργανωθεί και να εκσυγχρονιστεί άμεσα το πληροφοριακό σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ. Διαρκής στόχος της είναι να υπάρχει πεδίο σωστής συνεργασίας και με όρους διαφάνειας με τη Διοίκηση και τους εργαζομένους στον Οργανισμό, με τις συνεργαζόμενες εταιρείες, τους τεχνικούς συμβούλους τα εταιρικά ή ατομικά ΚΥΔ, με όλους τους εμπλεκόμενους με όλους τους εμπλεκόμενους.
Στόχος και δέσμευση της ηγεσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι ένας σύγχρονος και υγιής Οργανισμός, ο οποίος θα λειτουργεί σύμφωνα με τους κανόνες και το πλαίσιο που έχει θέσει η Κοινότητα. Ένας Οργανισμός που θα στηρίζεται σε γερές βάσεις και θα εκπληρώνει τον σκοπό του για σωστή, έγκαιρη και διαφανή καταβολή ενισχύσεων, λειτουργώντας με συνέπεια και πλήρη διαύγεια, στο πλαίσιο των εντολών του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ώστε να υπάρχει συστηματική, διαρκής και αδιάληπτη στήριξη των αγροτών της χώρας μας και γενικά του πρωτογενούς τομέα, που για την κυβέρνηση της ΝΔ αποτελεί βασικό πυλώνα της οικονομικής της πολιτικής.
……..
